مقالات

آموزش رایگان سرچ کنسول گوگل (GSC): راهنمای جامع سئو از مبتدی تا پیشرفته

آموزش رایگان سرچ کنسول گوگل (GSC): راهنمای جامع سئو از مبتدی تا پیشرفته

سلام! نگین شیخ الاسلامی هستم. بذار یه چیزی رو همین اول صادقانه بهت بگم: من روزم رو با چک کردن سرچ کنسول شروع می‌کنم. نه با اینستاگرام، نه با ایمیل. با سرچ کنسول!

می‌دونی، توی دنیای آموزش سئو سایت، کلی ابزار گرون‌قیمت و پر زرق و برق هست، ولی هیچکدومشون مثل این ابزار رایگان گوگل، «راستگو» و «دقیق» نیستن.

سرچ کنسول مثل یه خط تلفن مستقیم به خود گوگله. بهت می‌گه: «ببین، من سایتت رو اینجوری می‌بینم… مردم اینو سرچ کردن که به تو رسیدن… این صفحه‌ات عالیه… اون یکی مشکل فنی داره.»

تو این مقاله جامع، نمی‌خوام فقط دکمه‌ها رو بهت معرفی کنم. می‌خوام بهت یاد بدم چطور مثل یه متخصص سئو، با این ابزار «حرف بزنی» و از دل داده‌هاش، استراتژی واقعی بیرون بکشی. آماده‌ای؟

جدول کاربردی (چکیده‌ی گزارش‌های سرچ کنسول)

این جدول رو داشته باش. این خلاصه‌ی کل چیزیه که قراره با هم یاد بگیریم و بهت می‌گه هر بخش دقیقاً به چه سؤالی جواب می‌ده:

بخش اصلی سرچ کنسول این بخش به چه سؤالی جواب می‌ده؟ (به زبان ساده)
Performance (عملکرد) “مردم چی سرچ کردن که منو دیدن؟” (معدن طلای کلمات کلیدی)
Index (ایندکس) “گوگل اصلاً تونسته صفحات منو ببینه و ثبت کنه؟” (گزارش بازرسی فنی)
Experience (تجربه) “کاربر توی سایت من حس خوبی داشت؟ (سرعت و موبایل)”
Links (لینک‌ها) “کیا به من لینک دادن و اعتبار من چقدره؟”
Security & Manual Actions “آیا گوگل منو جریمه کرده یا هک شدم؟” (اتاق اورژانس)

سرچ کنسول گوگل چیست و چرا برای سئو حیاتی است؟

اگه بخوام خیلی خلاصه بگم، سرچ کنسول یه ابزار رایگان از طرف گوگله که به تو اجازه می‌ده عملکرد سایتت رو در نتایج جستجوی گوگل ببینی، مدیریتش کنی و مشکلاتش رو برطرف کنی.

این «حیاتی» بودنش الکی نیست. من روزم رو با چک کردن سرچ کنسول چندتا از پروژه‌های اصلی شروع می‌کنم. چرا؟ چون این ابزار تنها جاییه که به من داده‌های واقعی و منحصربه‌فرد می‌ده و بهم می‌گه گوگل داره چطور با سایت من تعامل می‌کنه.

تعریف Google Search Console به زبان ساده

فکر کن یه ماشین خریدی. سرچ کنسول، همون داشبورد ماشینته.

بهت می‌گه بنزین داری یا نه (سایتت دیده می‌شه؟)، موتور جوش آورده یا نه (خطای سرور داری؟)، لاستیکت پنچره یا نه (صفحه‌ات تو موبایل کُنده؟).

بدون این داشبORD، تو فقط داری رانندگی می‌کنی و هیچ خبری از سلامت ماشینت نداری. سرچ کنسول اون داشبورد حیاتی برای وب‌سایت توئه.

سرچ کنسول چه کمکی به سئوی سایت می‌کند؟ (نقش کلیدی در رتبه‌بندی)

اینجا همون جاییه که تخصص و تجربه (E-E-A-T) وارد بازی می‌شه. سرچ کنسول به منِ متخصص سئو کمک می‌کنه تا:

  1. بفهمم مردم دنبال چی هستن: مهم‌ترین بخشش گزارش Performance. می‌بینم کاربرها دقیقاً کدوم کلمات رو سرچ کردن که سایت من بهشون نمایش داده شده. این یعنی دسترسی مستقیم به «قصد کاربر» (User Intent). این به من تحلیل عمیق می‌ده تا محتوایی بنویسم که دقیقاً جواب سؤال کاربر رو بده و باعث بشه احساس رضایت کنه.
  2. مشکلات فنی (ایندکس) رو پیدا کنم: گوگل اصلاً تونسته صفحه جدیدی که نوشتم رو پیدا کنه و بخونه؟ یا یه خطای فنی جلوش رو گرفته؟ سرچ کنسول مستقیم بهم می‌گه کدوم صفحه‌ها ایندکس (Index) شدن و کدوم‌ها به مشکل خوردن.
  3. تجربه کاربری (UX) رو بهینه کنم: این روزا گوگل به شدت به تجربه کاربر اهمیت می‌ده. سرچ کنسول گزارش‌های واضحی در مورد Core Web Vitals (سرعت بارگذاری سایت) و Mobile Usability (راحتی کار با سایت در موبایل) می‌ده. وقتی من اینا رو بهینه می‌کنم، در واقع دارم به کاربر یه تجربه رضایت‌بخش می‌دم.
  4. اعتماد و اعتبار (Trust) بسازم: وقتی گوگل می‌بینه سایت من سریع، بدون خطا و قابل اعتماد برای موبایله، بهم اعتبار بیشتری می‌ده. سرچ کنسول ابزار من برای چک کردن این اعتباره.

تفاوت سرچ کنسول (GSC) و گوگل آنالیتیکس (GA4) چیست؟

این سؤال رو خیلی‌ها می‌پرسن و قاطی کردنشون طبیعیه. بذار با همون مثال «مغازه» برات بازش کنم:

  • سرچ کنسول (GSC): مربوط به قبل از ورود کاربر به سایته (یعنی اتفاقات توی خیابون یا همون نتایج گوگل).
    • مثال: چند نفر ویترین رو دیدن (Impression)؟ چند نفر وارد شدن (Click)؟ از کدوم آگهی (Query) خوششون اومد؟
  • گوگل آنالیتیکس (GA4): مربوط به بعد از ورود کاربر به سایته (یعنی رفتار کاربر داخل مغازه).
    • مثال: وقتی اومدن تو، مستقیم رفتن صندوق (Conversion)؟ یا اول رفتن قفسه الف، بعد ب، بعدم از مغازه رفتن بیرون (Bounce Rate)؟ چقدر تو مغازه موندن (Time on Page)؟

جدول مقایسه سریع:

ویژگی سرچ کنسول (GSC) گوگل آنالیتیکس (GA4)
تمرکز اصلی عملکرد سایت در نتایج جستجوی گوگل رفتار کاربر در داخل وب‌سایت شما
به چه سؤالی جواب می‌ده؟ “چطور منو پیدا کردن؟” “وقتی پیدام کردن، چی کار کردن؟”
داده کلیدی کلمات کلیدی (Queries)، رتبه، CTR بازدید صفحه، نرخ پرش، نرخ تبدیل
تشبیه ویترین مغازه (از بیرون) داخل فروشگاه (رفتار مشتری)

جفتشون لازمن، ولی هر کدوم یه داستان متفاوت رو تعریف می‌کنن.

آیا استفاده از سرچ کنسول رایگان است؟

بله! صد در صد رایگان.

و این شگفت‌انگیزه. گوگل این همه دیتای ارزشمند و تحلیلی رو که مستقیم به کسب‌وکار تو مرتبطه، کاملاً رایگان در اختیارت می‌ذاره. نصب نکردنش روی سایت، واقعاً مثل رانندگی با چشم‌بنده.

راهنمای گام به گام نصب و ثبت سایت در سرچ کنسول (Verification)

بریم سراغ کار! اولین کاری که می‌کنی اینه که وارد Google Search Console می‌شی (با همون اکانت جیمیلی که می‌خوای سایتت باهاش مدیریت بشه) و روی “Add property” کلیک می‌کنی. اینجا اولین دوراهی مهم رو می‌بینی.

ساخت Property جدید: تفاوت Domain Property و URL Prefix

گوگل دو تا گزینه جلوت می‌ذاره. درک تفاوت این دو تا خیلی مهمه، چون روی دیتایی که می‌بینی تأثیر مستقیم داره.

بذار با یه مثال برات بازش کنم:

  • Domain Property (کل ملک): این گزینه مثل اینه که تو سند کل ساختمون رو به نام خودت بزنی. براش فرقی نمی‌کنه طرف از در شمالی (http) بیاد یا در جنوبی (https)، با آسانسور بیاد (www) یا از پله‌ها (non-www). این روش تمام زیردامنه‌ها (مثل blog.example.com) و تمام پروتکل‌ها رو یکی می‌کنه و بهت یه گزارش جامع می‌ده.
  • URL Prefix (یک واحد خاص): این گزینه مثل سند زدن فقط یک واحد آپارتمانه. تو باید آدرس رو دقیق وارد کنی. مثلاً اگه https://vazirseo.com رو ثبت کنی، دیتای http://vazirseo.com (بدون S) یا https://www.vazirseo.com (با www) رو جداگونه بهت نشون نمی‌ده (مگر اینکه اون‌ها رو هم جدا ثبت کنی).

مقایسه سریع:

ویژگی Domain Property (پیشنهاد من) URL Prefix (روش قدیمی‌تر)
چی رو پوشش می‌ده؟ همه چیز: http, httpsa, www, non-www, همه زیردامنه‌ها فقط آدرس دقیق: مثلاً https://vazirseo.com
روش تأیید (Verification) فقط از طریق DNS فایل HTML، تگ HTML، آنالیتیکس، تگ منیجر
گزارش‌دهی جامع و یکپارچه تکه‌تکه و جدا از هم

آموزش کامل روش‌های وریفای کردن سایت

بعد از اینکه نوع Property رو انتخاب کردی، گوگل می‌گه: «خب، حالا ثابت کن!»

اگه Domain Property رو انتخاب کردی (که توصیه اکید منه):

تو فقط یک راه داری:

  1. DNS Verification (تأیید از طریق DNS):
    • این یعنی چی؟ این روش «کارت ملی» سئوکارهاست. تو باید یه رکورد خاص (معمولاً یه TXT Record) به تنظیمات دامنه (Domain) خودت اضافه کنی.
    • چطوری؟ گوگل یه متن کوتاه بهت می‌ده. تو باید بری تو پنل شرکتی که دامنه رو ازش خریدی (مثل ایرنیک، نت‌افراز، یا Cloudflare) و در بخش «مدیریت DNS»، اون رکورد TXT رو اضافه کنی.
    • حسش چطوره؟ یه کم فنی به نظر می‌رسه، ولی مثل اینه که اسمت رو توی سند رسمی ملک وارد کنی. یک بار انجامش می‌دی و برای همیشه خیالت راحته.

اگه URL Prefix رو انتخاب کردی:

اینجا چند تا راه ساده‌تر هم داری:

  1. HTML file (بارگذاری فایل HTML):
    • این یعنی چی؟ گوگل یه فایل کوچیک بهت می‌ده. می‌گه: «اینو دانلود کن و دقیقاً توی پوشه اصلی سایتت (root directory) آپلود کن.»
    • چطوری؟ اگه به هاستت (مثلاً cPanel) دسترسی داری، می‌ری توی File Manager و فایل رو اونجا آپلود می‌کنی.
    • حسش چطوره؟ مثل اینه که یه کلید یدک با یه برچسب خاص از گوگل رو بذاری زیر گلدون دم در خونه‌ات.
  2. HTML tag (تگ HTML):
    • این یعنی چی؟ گوگل یه خط کد (یه متا تگ) بهت می‌ده و می‌گه: «اینو کپی کن و بذار توی قسمت <head> صفحه اصلی سایتت.»
    • چطوری؟ اگه سایتت وردپرسیه، این راحت‌ترین کاره. می‌تونی از تنظیمات پوسته‌ات یا افزونه‌های سئو (مثل Yoast یا Rank Math) استفاده کنی و کد رو اونجا پیست کنی.
    • حسش چطوره؟ مثل چسبوندن یه برچسب مالکیت کوچیک، اما مهم، پشت شیشه ویترین مغازه‌ات.
  3. Google Analytics (گوگل آنالیتیکس):
    • این یعنی چی؟ اگه قبلاً گوگل آنالیتیکس (GA4) رو روی سایتت نصب کردی (با همون اکانت جیمیل)، گوگل می‌گه: «آها! من تو رو می‌شناسم. تو همونی هستی که آمارگیر داخل مغازه رو نصب کرده. پس حتماً مالکی.»
    • چطوری؟ فقط کافیه روی دکمه “Verify” کلیک کنی. به شرطی که کد آنالیتیکس توی <head> سایتت باشه.
    • حسش چطوره؟ ساده‌ترین راه. مثل اینه که به نگهبان بگی: «منو نمی‌شناسی؟ من همونم که دیروز اومدم دوربین مداربسته نصب کردم!»
  4. Google Tag Manager (گوگل تگ منیجر):
    • این هم دقیقاً مثل روش آنالیتیکسه. اگه از تگ منیجر استفاده می‌کنی و دسترسی کامل (Publish) بهش داری، گوگل بلافاصله تو رو می‌شناسه و با یه کلیک تأییدت می‌کنه.

کدام روش Verification برای سایت شما بهتر است؟ (توصیه تخصصی)

خب، اینم نظر تخصصی و تجربی من (بخش E-E-A-T ماجرا):

توصیه اول من (روش حرفه‌ای):

همیشه، همیشه و همیشه از Domain Property استفاده کن و با روش DNS وریفای کن.

  • چرا؟ چون کامل‌ترین دیتای ممکن رو به دست میاری. دیگه نگران نیستی که کاربر با www اومده یا بدون اون. همه‌شون تو یه کاسه می‌ره و تحلیلت تمیز و دقیق می‌شه. یه بار برای همیشه انجامش می‌دی و دیگه کاری بهش نداری، حتی اگه ساختار سایتت عوض بشه.

توصیه دوم (روش سریع و راحت):

اگه کار با DNS برات سخته یا بهش دسترسی نداری، برو سراغ URL Prefix و با Google Analytics (GA4) یا Google Tag Manager وریفای کن.

  • چرا؟ چون احتمالاً اینا رو از قبل نصب داری و وریفای شدنت ۱۰ ثانیه طول می‌کشه. فقط یادت باشه که بعداً باید بقیه نسخه‌های آدرس سایتت (مثلاً نسخه www) رو هم جداگونه ثبت و وریفای کنی تا دیتایی رو از دست ندی.

تنظیمات اولیه پس از نصب: اتصال به آنالیتیکس و معرفی کاربران

تبریک! سند به نامت خورد و تو رسماً صاحب پراپرتی توی سرچ کنسول شدی. ولی کارت تموم نشده. حالا وقت چیدمانه:

  1. اتصال به گوگل آنالیتیکس (GA4):
    • این مهم‌ترین کاره. تو باید اون دوربین «بیرون مغازه» (GSC) رو به دوربین «داخل مغازه» (GA4) وصل کنی.
    • چرا؟ چون با این کار، سرچ کنسول «کلمات کلیدی» (Queries) رو به آنالیتیکس می‌فرسته. اونوقت تو می‌تونی توی آنالیتیکس ببینی کاربری که با کلمه «خرید کفش قرمز» اومده، دقیقاً داخل سایت چه رفتاری داشته و آیا خرید کرده یا نه. این یعنی دید کامل روی سفر مشتری.
    • چطوری؟ از توی تنظیمات GA4 (بخش Admin > Product Links) می‌تونی این دو تا رو به هم وصل کنی.
  2. معرفی کاربران (Users and permissions):
    • هیچ‌وقت تنهایی کار نکن. اگه متخصص سئو، آژانس یا همکار تولید محتوا داری، باید بهشون دسترسی بدی.
    • چطوری؟ توی تنظیمات سرچ کنسول (Settings > Users and permissions) می‌تونی ایمیلشون رو اضافه کنی.
    • دو تا سطح دسترسی اصلی:
      • Full (کامل): این آدم می‌تونه همه‌چی رو ببینه، کاربر اضافه/کم کنه و تنظیمات رو عوض کنه. این دسترسی رو فقط به کسی بده که کاملاً بهش اعتماد داری (مثل خودت یا مدیر فنی اصلی).
      • Restricted (محدود): این آدم فقط می‌تونه دیتاها و گزارش‌ها رو ببینه. نمی‌تونه چیزی رو خراب کنه. این بهترین دسترسی برای همکاران محتوا یا آژانس‌هاییه که فقط کار تحلیل انجام می‌دن.

 

خب، حالا رسماً همه‌چی آماده‌ست. سایتت به گوگل وصل شده و آماده‌ای که ببینی گوگل واقعاً داره تو رو چطوری می‌بینه.

تحلیل تخصصی گزارش Performance: معدن طلای کلمات کلیدی

وقتی این گزارش رو باز می‌کنی، ۴ تا کارت رنگی بزرگ بالای صفحه می‌بینی. این‌ها نبض سایت تو هستن.

آشنایی با ۴ معیار اصلی: کلیک (Clicks)، ایمپرشن (Impressions)، نرخ کلیک (CTR) و میانگین جایگاه (Position)

بذار این ۴ تا رو با همون مثال «ویترین مغازه» برات باز کنم:

  1. ایمپرشن (Impressions): تعداد دفعاتی که ویترین تو (یعنی لینک سایتت) در نتایج جستجوی گوگل به کاربری نمایش داده شده. (چند نفر از جلوی مغازه‌ات رد شدن؟)
  2. کلیک (Clicks): تعداد دفعاتی که کاربر روی لینک تو کلیک کرده و وارد سایت شده. (چند نفر واقعاً اومدن تو؟)
  3. نرخ کلیک (CTR – Click-Through Rate): این یه درصده. می‌گه از بین اونایی که ویترین تو رو دیدن، چند درصدشون وسوسه شدن و اومدن تو. (کلیک تقسیم بر ایمپرشن). این معیار برای من فوق‌العاده مهمه، چون مستقیماً بهم می‌گه عنوان و توضیحات متایی که نوشتم چقدر جذاب و مرتبط بوده.
  4. میانگین جایگاه (Position): میانگین رتبه سایت تو برای اون کلمه کلیدی. (مغازه‌ات سر نبشه و اول دیده می‌شه (رتبه ۱) یا ته کوچه‌اس (رتبه ۲۰)؟)

چگونه کلمات کلیدی (Queries) سایت خود را پیدا کنیم؟

پایین‌تر از اون ۴ تا کارت، یه جدول بزرگ هست. اولین تب این جدول، «Queries» (جستارها) هست.

اینجا دقیقاً همون کلماتیه که مردم توی گوگل تایپ کردن و گوگل سایت تو رو بهشون نشون داده. این بخش، قلب تپنده استراتژی محتوای منه. من اینجا می‌شینم و می‌بینم مردم واقعاً با چه زبونی، با چه سوالاتی و دنبال چه چیزی می‌گردن. این لیست، دیگه حدس و گمان نیست؛ این «داده‌ی واقعی» از نیاز کاربره.

تحلیل گزارش صفحات (Pages): شناسایی محبوب‌ترین و ضعیف‌ترین صفحات

اگه روی تب «Pages» (صفحات) کلیک کنی، بازی عوض می‌شه. اینجا می‌بینی کدوم صفحات سایتت دارن برات طلا میارن.

من این گزارش رو اینطوری تحلیل می‌کنم:

  • صفحات محبوب (Top Pages): صفحاتی که کلیک و ایمپرشن بالایی دارن. این‌ها ستاره‌های من هستن. وظیفه من اینه که این صفحات رو همیشه آپدیت، تازه و باکیفیت (E-E-A-T) نگه دارم.
  • صفحات ضعیف (فرصت‌ها): صفحاتی که ایمپرشن بالایی دارن (یعنی گوگل داره نشونشون می‌ده) ولی کلیک (CTR) پایینی دارن. این یعنی یه جای کار می‌لنگه. به احتمال زیاد، عنوان (Title) من جذاب نیست یا با چیزی که کاربر سرچ کرده همخوانی نداره. این‌ها بهترین کاندیداها برای بهینه‌سازی سریع هستن.

آموزش فیلترهای پیشرفته: کار با Queries, Page, Country و Device

بالای اون ۴ تا کارت، یه دکمه «+ NEW» هست. اینجا همون‌جاییه که تحلیل معمولی رو به یه تحلیل تخصصی تبدیل می‌کنه.

تو می‌تونی گزارش‌ها رو فیلتر کنی. مثلاً:

  • فیلتر Page: روی یکی از صفحات محبوبت کلیک کن (یا از فیلتر، آدرسش رو وارد کن). حالا برگرد به تب Queries. سرچ کنسول بهت می‌گه این صفحه دقیقاً با چه کلماتی داره ورودی می‌گیره.
  • فیلتر Queries: من از این استفاده می‌کنم تا «قصد کاربر» رو دسته‌بندی کنم. مثلاً کلماتی که شامل «چیست» یا «چگونه» هستن رو فیلتر می‌کنم تا ببینم محتوای اطلاعاتی من چطور کار کرده.
  • فیلتر Device (دستگاه): می‌تونی عملکرد سایتت رو روی موبایل با دسکتاپ مقایسه کنی. اگه ببینی CTR موبایل خیلی پایینه، احتمالاً یه مشکل جدی توی نمایش موبایل (Mobile Usability) داری.
  • فیلتر Country (کشور): برای سایت‌های بین‌المللی حیاتیه.

تکنیک حرفه‌ای: استفاده از فیلتر RegEx در سرچ کنسول

کنار فیلتر Queries، یه گزینه به اسم RegEx (Regular Expressions) هست. راستش رو بخوای این یه کم برای شروع ترسناکه، ولی قدرت فوق‌العاده‌ای بهت می‌ده.

RegEx به جای یه کلمه ساده، یه «الگو» از کلمات رو فیلتر می‌کنه.

  • مثال تجربه شخصی من: من ازش برای پیدا کردن تمام کلمات کلیدی «سؤالی» استفاده می‌کنم. به جای اینکه ۵ بار فیلتر کنم (برای: چگونه، چطور، آیا، چیست، چرا)، یه الگوی RegEx می‌نویسم:

(?i)(چگونه|چطور|آیا|چیست|چرا)

اینطوری با یه فیلتر، تمام کلمات سؤالی رو پیدا می‌کنم و می‌بینم مردم چه سوال‌هایی دارن که من هنوز جواب ندادم.

شناسایی کلمات کلیدیِ “در آستانه رتبه” (Striking Distance Keywords) برای رشد سریع

و اما، شاه‌کلید ماجرا! این تکنیکیه که من برای رشد سریع ترافیک سایت‌ها ازش استفاده می‌کنم.

کلمات کلیدی در آستانه رتبه (Striking Distance) کلماتی هستن که تو براشون رتبه داری، ولی هنوز صفحه اول نیستی. گوگل تو رو «مرتبط» تشخیص داده، اما هنوز «بهترین» نیستی.

اینطوری پیداشون کن:

  1. برو به گزارش Performance.
  2. یه فیلتر Position (جایگاه) بزن و انتخاب کن: Greater than 10.9 (یعنی رتبه‌های ۱۱ به بالا، یا همون صفحه دوم به بعد).
  3. حالا، جدول رو بر اساس Impressions (ایمپرشن) از زیاد به کم مرتب کن.

تحلیل:

تو الان لیستی از کلمات کلیدی داری که مردم خیلی دارن سرچ می‌کنن (High Impressions) و تو صفحه دوم یا سوم گوگل خاک می‌خوری.

این یعنی چی؟

یعنی کاربر داره تو رو می‌بینه، ولی رقیبای صفحه اولی رو کلیک می‌کنه.

دستور کار (Action Plan) من:

من این کلمات رو برمی‌دارم، می‌رم سراغ صفحه‌ای که باهاش رتبه گرفتم و از خودم می‌پرسم:

  • آیا این محتوا واقعاً به این کلمه کلیدی جواب کامل داده؟
  • آیا می‌تونم یه پاراگراف یا یه H3 جدید دقیقاً در مورد این کلمه اضافه کنم؟
  • آیا می‌تونم با آپدیت کردن، «تجربه» (Experience) و «اعتبار» (Authority) بیشتری به این صفحه بدم؟

با یه به‌روزرسانی محتوایی کوچیک روی این صفحات، خیلی سریع‌تر از نوشتن یه مقاله جدید، می‌تونی این کلمات رو از صفحه دو به صفحه یک شیفت بدی و کلی کلیک جدید بگیری.

آموزش بخش Index (پوشش): درک عمیق نحوه خزش و ایندکس صفحات

این گزارش به ما نشون می‌ده که گوگل در مورد هر URLیی که از سایت ما می‌شناسه، چه تصمیمی گرفته.

معرفی گزارش Coverage و ۴ وضعیت اصلی (Error, Valid with warning, Valid, Excluded)

وقتی گزارش Coverage (پوشش) رو باز می‌کنی، یه نمودار با ۴ تا رنگ می‌بینی. بذار به زبان ساده برات بازشون کنم:

  1. Error (خطا – قرمز): وضعیت اضطراری!
    • یعنی چی؟ بازرس (گوگل) اومده، ولی نتونسته صفحه رو ببینه. یا در قفل بوده (خطای سرور)، یا اصلاً چنین اتاقی وجود نداشته (404)، یا مشکل جدی دیگه‌ای بوده.
    • وظیفه ما: اینا اولویت اول برای رفع مشکل هستن. صفحاتی که قرمزن، اصلاً در نتایج گوگل نیستن.
  2. Valid with warning (معتبر با هشدار – زرد): احتیاط!
    • یعنی چی؟ صفحه ایندکس شده و تو گوگل هست، اما یه مشکلی هم داره. مثلاً ما تو فایل robots.txt به گوگل گفتیم «نیا!» ولی گوگل از یه جای دیگه لینک گرفته و اومده و ایندکسش کرده.
    • وظیفه ما: باید بررسی کنیم. معمولاً مشکل حادی نیست، ولی نشون می‌ده یه ناهماهنگی‌ای توی تنظیمات فنی ما وجود داره.
  3. Valid (معتبر – سبز): عالی!
    • یعنی چی؟ بازرس اومده، اتاق رو دیده، تایید کرده و توی دفترش ثبت کرده. این صفحات صحیح و سالم توی گوگل ایندکس شدن.
    • وظیفه ما: خوشحال بودن! این همون هدفه ماست.
  4. Excluded (مستثنی شده – خاکستری): اطلاع‌رسانی.
    • یعنی چی؟ بازرس این صفحات رو دیده، ولی عمداً تصمیم گرفته (یا ما ازش خواستیم) که توی نتایج نذارتشون.
    • مهم: این لزوماً «خطا» نیست! خیلی از صفحات سایت ما (مثل صفحات تگ، آرشیوها، یا صفحاتی که خودمون noindex کردیم) باید همینجا باشن. مشکل زمانی شروع می‌شه که یه صفحه مهم ما سر از این لیست دربیاره.

رایج‌ترین خطاهای ایندکس (مثل 404, 5xx, Soft 404) و نحوه رفع آن‌ها

بریم سراغ اون قرمزهای ترسناک. سه تا از رایج‌ترین خطاها اینان:

  • Server error (5xx):
    • یعنی چی؟ بازرس (گوگل) اومده دم در ساختمون (سرور)، ولی کلاً برق رفته بوده. اصلاً نتونسته حتی وارد لابی بشه.
    • تجربه من: این بدترین خطاست. یعنی هاست تو مشکل داره. سریعاً باید با پشتیبانی هاست تماس بگیری.
    • راه حل: بررسی سلامت سرور و پایداری هاستینگ.
  • Not found (404):
    • یعنی چی؟ گوگل دنبال یه آدرس مشخص اومده (مثلاً اتاق ۱۰۲)، ولی ما اون اتاق رو خراب کردیم و دیگه وجود نداره (صفحه رو پاک کردیم).
    • راه حل: اگه صفحه کلاً حذف شده و مشابهی نداره، بذار ۴۰۴ بمونه. ولی اگه اون صفحه رو به آدرس جدیدی منتقل کردی (مثلاً اتاق ۱۰۲ شده اتاق ۱۰۳)، حتماً باید از ریدایرکت ۳۰۱ (انتقال دائمی) استفاده کنی تا به گوگل بگی: «اونی که دنبالشی، رفته این آدرس جدید.»
  • Soft 404:
    • یعنی چی؟ این یکی خیلی هوشمندانه‌ست. بازرس اومده اتاق ۱۰۲، در باز شده، ولی دیده اتاق کاملاً خالیه (یا فقط یه برگه زده «به‌زودی»).
    • گوگل می‌گه: «این صفحه که به درد کاربر نمی‌خوره! محتوای مفید نداره.» این اتفاق معمولاً برای صفحات خالی یا صفحاتی که محتوای خیلی کمی دارن می‌افته.
    • راه حل: یا صفحه رو با محتوای ارزشمند و واقعی پر کن، یا اگه بهش نیازی نداری، پاکش کن (۴۰۴) یا به یه صفحه مرتبط ریدایرکتش کن.

بررسی دلایل Excluded شدن صفحات (مثل Noindex, Crawled – currently not indexed)

این بخش خاکستری خیلی مهمه. باید مطمئن بشیم صفحاتی که اینجا هستن، همونایی هستن که می‌خوایم ایندکس نشن.

  • Excluded by ‘noindex’ tag:
    • یعنی چی؟ ما خودمون آگاهانه یه تابلو زدیم دم در اتاق: «بازرس عزیز، لطفاً این اتاق رو ثبت نکن.»
    • کاربرد: عالیه برای صفحات تشکر از خرید، صفحات ورود به پنل ادمین، یا نتایج جستجوی داخلی سایت. این یه اقدام هوشمندانه سئو هست، نه خطا.
  • Crawled – currently not indexed (خزش شده – در حال حاضر ایندکس نشده):
    • یعنی چی؟ این دردناک‌ترین دلیل توی این لیسته. بازرس اومده، اتاق رو کامل دیده، یه دوری زده و گفته: «قشنگه… ولی نه اونقدر که بخوام توی راهنمای رسمیم بیارمش. شاید بعداً.»
    • تجربه من: این یعنی گوگل صفحه تو رو دیده، ولی فکر نمی‌کنه اونقدر ارزشمند، منحصربه‌فرد یا مفید باشه که بخواد ایندکسش کنه. این مستقیماً به بحث E-E-A-T و «محتوای مفید» (Helpful Content) ربط داره.
    • راه حل: برگرد به اون صفحه. محتواش رو غنی‌تر کن، بهش «تجربه» شخصی اضافه کن، از صفحات قوی سایتت بهش لینک داخلی بده و نشون بده که این صفحه «بهترین» جوابه.
  • Discovered – currently not indexed (کشف شده – در حال حاضر ایندکس نشده):
    • یعنی چی؟ گوگل از طریق یه لینک شنیده که چنین اتاقی وجود داره، ولی هنوز وقت نکرده یا صلاح ندیده که بیاد و ازش بازدید کنه.
    • راه حل: صبر. و البته، ساختن لینک‌های داخلی بیشتر به اون صفحه تا گوگل ترغیب بشه زودتر بهش سر بزنه.

نقشه سایت (Sitemaps): نحوه ثبت و تحلیل گزارش آن

نقشه سایت (سایت‌مپ) دقیقاً مثل «نقشه ساختمون» هست که ما خودمون می‌دیم دست بازرس (گوگل).

  • چرا لازمه؟ به گوگل کمک می‌کنه تمام اتاق‌ها (صفحات)، به‌خصوص اتاق‌های جدید یا اتاق‌هایی که توی طبقات پایین‌ترن (عمیقن) رو راحت‌تر پیدا کنه.
  • نحوه ثبت:
    1. اول باید یه سایت‌مپ داشته باشی. اگه وردپرسی هستی، افزونه‌های سئو (مثل Yoast یا Rank Math) اتوماتیک برات می‌سازنش (معمولاً آدرسش sitemap.xml یا sitemap_index.xml هست).
    2. برو به بخش Sitemaps توی سرچ کنسول.
    3. اون آدرس (sitemap_index.xml) رو در کادر وارد کن و دکمه “Submit” رو بزن.
  • تحلیل گزارش:
    • بعد از چند روز برگرد و نگاه کن. وضعیتش باید “Success” باشه.
    • ببین چند تا URL رو به‌عنوان “Discovered” (کشف شده) نشون می‌ده. این عدد باید نزدیک به تعداد صفحات واقعی سایتت باشه. اگه خطا (Error) داشت، یعنی نقشه ساختمونت ایراد فنی داره.

ابزار Removals: چگونه یک صفحه را به سرعت از گوگل حذف کنیم؟

این ابزار، دکمه «اعلام خطر» یا دکمه وحشت (Panic Button) ماست.

  • هشدار مهم: این ابزار برای حذف دائمی صفحات نیست. این یه ابزار حذف موقت و اضطراریه.
  • یعنی چی؟ مثل اینه که به بازرس زنگ بزنی و بگی: «تو رو خدا اون اتاق ۱۰۲ رو فوراً از توی راهنمای عمومی بردار! یه اطلاعات محرمانه اونجا جا مونده! بعداً خودم درستش می‌کنم.»
  • تجربه من (کی ازش استفاده می‌کنم؟):
    • وقتی یه صفحه تستی یا پیش‌نویس اشتباهاً ایندکس شده و اطلاعات ناقص داره.
    • وقتی اطلاعات حساس یه مشتری (مثل شماره تلفن) روی یه صفحه منتشر شده و باید بلافاصله پنهان بشه.
  • نحوه کار:
    1. می‌ری توی Removals، روی “New Request” کلیک می‌کنی.
    2. آدرس دقیق URL رو وارد می‌کنی و گزینه “Remove this URL only” رو می‌زنی.
    • این کار صفحه رو برای حدود ۶ ماه از نتایج گوگل پنهان می‌کنه.
  • قدم بعدی (خیلی مهم): همزمان که این درخواست رو می‌دی، باید مشکل رو واقعاً حل کنی. یعنی یا اون صفحه رو با تگ noindex ببندی، یا کلاً پاکش کنی (404)، یا با رمز عبور ازش محافظت کنی. چون اگه این کارو نکنی، بعد از ۶ ماه، بازرس دوباره میاد و اگه صفحه هنوز در دسترس باشه، برش می‌گردونه به نتایج!

آموزش کار با ابزار URL Inspection (بررسی زنده URL)

کار باهاش خیلی ساده‌ست. آدرس دقیق صفحه‌ای که در موردش سؤال داری رو توی اون نوار بالایی پیست می‌کنی و Enter رو می‌زنی. گوگل می‌ره یه بررسی سریع می‌کنه و آخرین اطلاعاتی که از اون صفحه داره رو بهت نشون می‌ده.

چگونه بفهمیم یک صفحه در گوگل ایندکس شده است؟

بعد از اینکه Enter زدی، چند ثانیه طول می‌کشه و یه گزارش بهت می‌ده. جواب سؤالت همون خط اوله:

  • سبز : “URL is on Google” (URL در گوگل است)
    • یعنی چی؟ تبریک! این صفحه صحیح و سالم ایندکس شده و توی نتایج گوگل حضور داره. بازرس این اتاق رو تایید کرده.
    • چی رو نشون می‌ده؟ می‌تونی ببینی چطوری کشف شده (مثلاً از طریق سایت‌مپ)، آخرین بار کی خزش شده، وضعیتش در موبایل چطوره و…
  • خاکستری : “URL is not on Google” (URL در گوگل نیست)
    • یعنی چی؟ این صفحه در حال حاضر در نتایج گوگل وجود نداره.
    • چرا؟ اینجا دقیقاً همون‌جاییه که به گزارش Coverage وصل می‌شیم. سرچ کنسول بلافاصله بهت می‌گه چرا ایندکس نشده. آیا خطا (Error) داشته؟ آیا تو لیست Excluded (مستثنی شده) قرار گرفته؟ (مثلاً Noindex شده یا همون مشکل معروف “Crawled – currently not indexed” رو داره).

درخواست ایندکس دستی (Request Indexing) و کاربردهای آن

اگه صفحه‌ات ایندکس نشده بود، یا اگه صفحه‌ای رو تازه منتشر کردی یا تغییرات اساسی دادی، می‌تونی از این دکمه استفاده کنی.

  • یعنی چی؟ این دکمه مثل اینه که بعد از بازسازی یه اتاق، تلفن رو برداری و به بازرس (گوگل) زنگ بزنی: «سلام، من اتاق ۱۰۲ رو کامل بازسازی کردم! می‌شه لطفاً بیای و دوباره ببینیش؟»
  • تجربه شخصی من (E-E-A-T): من دقیقاً کی از این دکمه استفاده می‌کنم؟
    1. بلافاصله بعد از انتشار یه مقاله خیلی مهم: وقتی یه محتوای عالی و جدید می‌نویسم، بعد از انتشار، آدرسش رو اینجا می‌زنم و «درخواست ایندکس» می‌دم تا به گوگل بگم: «هی، یه چیز داغ و تازه دارم، زودتر بیا ببینش!»
    2. بعد از آپدیت اساسی یه صفحه قدیمی: مثلاً صفحه‌ای که مشکل “Soft 404” یا “Crawled – currently not indexed” داشته رو کامل بازنویسی می‌کنم. بعد از اینکه مطمئن شدم مشکل حل شده، میام اینجا و درخواست بازبینی مجدد می‌دم.
  • یه هشدار دوستانه: این دکمه جادو نمی‌کنه. فقط اولویت خزش اون صفحه رو یه کم می‌بره بالاتر. اگه ۵۰ بار هم روش کلیک کنی، تاثیری نداره. گوگل در نهایت خودش تصمیم می‌گیره که صفحه رو ایندکس بکنه یا نه.

تست زنده (Test Live URL) و عیب‌یابی مشکلات خزش

این یکی از ابزارهای عیب‌یابی مورد علاقه منه.

  • تفاوتش با حالت عادی چیه؟
    • گزارش اولیه‌ای که می‌بینی، اطلاعات «ذخیره شده» گوگل (Cached) هست. یعنی گزارشی از آخرین باری که بازرس به اون اتاق سر زده بود (شاید مثلاً ۳ روز پیش).
    • اما Test Live URL یعنی «چک کردن در لحظه». مثل اینه که به بازرس بگی: «می‌دونم ۳ روز پیش اومدی، ولی می‌شه همین الان بیای دم در اتاق ۱۰۲ و ببینی اصلاً درش باز می‌شه یا نه؟»
  • کاربردش چیه؟
    • وقتی سرچ کنسول یه خطا (Error) روی صفحه‌ای نشون می‌ده (مثلاً خطای 5xx سرور)، من قبل از هر کاری، اول دکمه «تست زنده» رو می‌زنم.
    • سناریوی اول: اگه تست زنده هم خطا داد، یعنی مشکل هنوز وجود داره و باید برم حلش کنم.
    • سناریوی دوم (خیلی رایج): اگه تست زنده «سبز» و موفقیت‌آمیز بود (مثلاً: “URL is available to Google”)، یعنی اون خطا مال ۳ روز پیش بوده و الان رفع شده. اینجا با خیال راحت دکمه “Request Indexing” رو می‌زنم تا به گوگل بگم: «اون مشکل حل شد، بیا دوباره چک کن.»
  • تست زنده به ما چی می‌گه؟
    • آیا گوگل اصلاً می‌تونه به صفحه دسترسی پیدا کنه؟
    • آیا فایل robots.txt جلوش رو گرفته؟
    • آیا صفحه برای موبایل بهینه (Mobile Friendly) هست یا نه؟
    • آیا تگ noindex روی صفحه وجود داره؟

 

گزارش Experience: سنجش تجربه کاربری بر اساس استانداردهای گوگل

این بخش از سرچ کنسول، داشبورد ما برای سنجش همین «حس‌وحال» کاربره.

Core Web Vitals (CWV) چیست و چگونه گزارش آن را تحلیل کنیم؟

این اسم قلمبه‌سلمبه (CWV)، سه‌تا معیار ساده برای سنجش «سرعت و پایداری» سایته. اینا مستقیماً روی «تجربه» کاربر (User Experience) و رتبه ما تأثیر می‌ذارن.

بذار سه‌تا معیار اصلیش رو با یه مثال ساده برات باز کنم:

  1. LCP (Largest Contentful Paint): «سرعت بارگذاری بزرگ‌ترین چیز»
    • یعنی چی؟ چقدر طول می‌کشه تا اون عکس بزرگ اول صفحه، یا اون بلوک متنی اصلی، لود بشه و کاربر ببینه؟
    • حسش: همون «سرعت لود» اولیه که کاربر حس می‌کنه. اگه طول بکشه، کاربر بی‌حوصله می‌شه.
  2. INP (Interaction to Next Paint): «سرعت واکنش به کلیک»
    • یعنی چی؟ (این جایگزین FID شده) چقدر طول می‌کشه تا وقتی کاربر روی یه دکمه (مثلاً «افزودن به سبد خرید») کلیک می‌کنه، سایت یه واکنشی نشون بده؟
    • حسش: هیچ‌چیزی رو اعصاب‌تر از دکمه‌ای نیست که روش کلیک می‌کنی و هیچ اتفاقی نمی‌افته! این معیار، همون «روان بودن» سایته.
  3. CLS (Cumulative Layout Shift): «پایداری ظاهری»
    • یعنی چی؟ چقدر صفحه موقع لود شدن «می‌پره» یا جابجا می‌شه؟
    • حسش: تا حالا شده خواستی روی یه لینک کلیک کنی، ولی همون لحظه یه بنر بالای صفحه لود شده و همه‌چی رو داده پایین و تو اشتباهی روی یه لینک دیگه کلیک کردی؟ این همون CLSئه و به شدت «تجربه» کاربر رو خراب می‌کنه.

تحلیل گزارش:

گزارش CWV صفحات تو رو به سه دسته تقسیم می‌کنه: Good (خوب – سبز)، Need improvement (نیاز به بهبود – زرد) و Poor (ضعیف – قرمز).

  • تجربه من: وظیفه من به‌عنوان متخصص سئو اینه که برم سراغ لیست URLهای «قرمز» و «زرد». اینا صفحاتی هستن که دارن به کاربر حس بدی می‌دن. من این لیست رو برمی‌دارم و می‌دم به تیم فنی و طراح سایت و می‌گم: «لطفاً اینا رو در اولویت بذارید، چون داریم کاربر (و رتبه) از دست می‌دیم.»

گزارش Mobile Usability و رفع خطاهای رایج موبایل

این گزارش دیگه امروز شوخی‌بردار نیست. گوگل اول نسخه موبایل سایت تو رو می‌بینه (Mobile-First Indexing). اگه سایتت تو موبایل خوب کار نکنه، انگار اصلاً وجود نداری.

یعنی چی؟ یعنی آیا کاربر می‌تونه راحت با یه انگشت شست با سایتت کار کنه؟

رایج‌ترین خطاها که من همیشه چکشون می‌کنم:

  • Text too small to read (متن برای خواندن خیلی ریز است):
    • حسش: کاربر مجبوره با دو تا انگشت زوم کنه تا بتونه بخونه. این یعنی فاجعه!
    • راه حل: معمولاً با درست کردن فونت و تنظیمات CSS حل می‌شه.
  • Clickable elements too close together (عناصر قابل کلیک خیلی به هم نزدیک هستند):
    • حسش: «مشکل انگشت چاق!» کاربر می‌خواد بزنه «صفحه بعد»، ولی دستش می‌خوره به «حذف».
    • راه حل: طراح باید فاصله بین دکمه‌ها و لینک‌ها رو بیشتر کنه.
  • Content wider than screen (محتوا از صفحه عریض‌تر است):
    • حسش: کاربر مجبوره صفحه رو افقی اسکرول کنه تا ادامه متن رو ببینه.
    • راه حل: این معمولاً یه خطای بزرگ توی طراحی ریسپانسیو (واکنش‌گرا) هست و باید فوراً رفع بشه.

اهمیت گزارش HTTPS و امنیت در تجربه کاربری

و در آخر، امنیت.

  • یعنی چی؟ همون «قفل» (🔒) سبزی که کنار آدرس سایتت توی مرورگر می‌بینی.
  • اهمیتش چیه؟
    1. اعتماد (Trust – بخش کلیدی E-E-A-T): اگه سایت تو HTTPS (گواهی SSL) نداشته باشه، مرورگر کروم با یه هشدار بزرگ قرمز به کاربر می‌گه Not Secure” (ناامن). تو خودت باشی، اطلاعات کارت بانکی یا حتی ایمیلت رو توی سایتی که داد می‌زنه «ناامن» هست وارد می‌کنی؟ قطعاً نه.
    2. رتبه‌بندی: گوگل رسماً اعلام کرده که HTTPS یه فاکتور رتبه‌بندیه. گوگل نمی‌خواد کاربرانش رو به جاهای ناامن بفرسته.

تحلیل گزارش:

این گزارش باید همیشه سبز و بدون مشکل باشه. اگه حتی یه صفحه از سایتت با HTTP (بدون S) باز می‌شه و به نسخه امن HTTPS ریدایرکت نمی‌شه، یعنی داری هم به «اعتماد» کاربر و هم به سئوی خودت لطمه می‌زنی.

تحلیل گزارش Links: درک کامل لینک‌های داخلی و خارجی

این گزارش به دو بخش اصلی تقسیم می‌شه که هر دو به یک اندازه مهمن.

بررسی گزارش External Links (بک‌لینک‌ها): چه سایت‌هایی به ما لینک داده‌اند؟

اینجا می‌بینیم «کی» داره در مورد ما حرف می‌زنه.

  • Top linked pages (صفحات برتر لینک‌شده):
    • یعنی چی؟ نشون می‌ده کدوم صفحات سایت ما از نظر بقیه اونقدر مفید و «مرجع» بودن که بهش لینک دادن.
    • تحلیل من: من این لیست رو نگاه می‌کنم تا ببینم «موقعیتی‌ترین» صفحاتم کدومان. اگه یه مقاله وبلاگی من، بیشتر از صفحه اصلیم لینک گرفته، یعنی اون مقاله یه «دارایی» (Asset) ارزشمند برای سایته و باید بیشتر تقویتش کنم.
  • Top linking sites (سایت‌های برتر لینک‌دهنده):
    • یعنی چی؟ لیست سایت‌هایی که به ما لینک دادن.
    • تحلیل من: این گزارش «اعتبار» ما رو نشون می‌ده. اگه سایت‌های معتبر و مرتبط (مثلاً یه دانشگاه یا یه سایت خبری بزرگ) به من لینک داده باشن، اعتبار (Authority) من پیش گوگل چند برابر می‌شه. اگه همه‌ش سایت‌های اسپم و بی‌ربط باشن، یه زنگ خطره.

شناسایی Top linking text (انکر تکست‌های) ورودی

این بخش یکی از کلیدی‌ترین بخش‌ها برای درک «سئو معنایی» (Semantic SEO) هست.

  • انکر تکست (Anchor Text) یعنی چی؟ همون متن آبی‌رنگ و قابل کلیکی که لینک روی اون قرار گرفته.
  • اهمیتش چیه؟ انکر تکست به گوگل «موضوع» و «زمینه» (Context) صفحه مقصد رو می‌گه.
  • تحلیل من:
    • اگه ۱۰۰ تا سایت مختلف با متن «بهترین متخصص سئو» به سایت من لینک بدن، گوگل کم‌کم می‌فهمه: «اوه، انگار نگین شیخ الاسلامی واقعاً تو این زمینه یه ‘موجودیت’ (Entity) معتبره.»
    • اگه بیشتر لینک‌های من با کلمات عمومی مثل «اینجا کلیک کنید» یا «ادامه مطلب» باشن، ارزش و قدرت کمتری برای انتقال موضوع دارن.

اهمیت گزارش Internal Links و بهینه‌سازی لینک‌سازی داخلی

اینجا دیگه توپ تو زمین ماست. بخش «لینک‌های خارجی» دست ما نبود، ولی این بخش کاملاً دست ماست.

  • Internal Links (لینک‌های داخلی) یعنی چی؟ لینک‌هایی که از صفحه‌ای در سایت خودمون به صفحه‌ای دیگه در همون سایت می‌دیم. (مثلاً از مقاله «سرچ کنسول چیست» به مقاله «گزارش پرفورمنس»).
  • اهمیتش (چرا من انقدر روش تاکید دارم؟):
    1. تجربه کاربری (UX) عالی: من با لینک داخلی، کاربر رو رها نمی‌کنم. وقتی داره در مورد «گزارش پرفورمنس» می‌خونه، بهش پیشنهاد می‌دم «راستی، شاید بخوای در مورد گزارش ایندکس هم بدونی». این یعنی خلق یه «سفر» (User Journey) لذت‌بخش و مفید.
    2. انتقال اعتبار (Authority Flow): صفحات قوی ما (مثل صفحه اصلی) اعتبار زیادی دارن. من با لینک دادن از صفحه اصلی به مقاله‌های جدیدم، به گوگل می‌گم: «هی، این مقاله جدیده هم مال منه و تاییدش می‌کنم.» اینطوری اعتبار رو در کل سایتم پخش می‌کنم.
    3. درک ساختار سایت: لینک‌سازی داخلی درست، به گوگل کمک می‌کنه بفهمه «ساختار» سایت من چطوریه و کدوم صفحات «پیلار» (ستونی) و مهم‌تر هستن.
  • گزارش سرچ کنسول چی می‌گه؟
    • این گزارش نشون می‌ده کدوم صفحات سایت شما «بیشترین» لینک داخلی رو دریافت کردن.
    • تحلیل من: اگه صفحه اصلی (Homepage) شما توی این لیست اوله، طبیعیه. اما اگه یه صفحه خیلی مهم (مثلاً «خرید محصول X») توی این لیست خیلی پایینه، یعنی منِ متخصص سئو، کارم رو درست انجام ندادم و باید برگردم و از مقاله‌های مرتبطم به اون صفحه لینک بدم تا قوی بشه.

ابزار Disavow (رد کردن لینک‌ها): چه زمانی و چگونه از آن استفاده کنیم؟ (هشدارها و مزایا)

و اما می‌رسیم به خطرناک‌ترین ابزار در جعبه‌ابزار سئو.

  • Disavow یعنی چی؟ یعنی به گوگل یه لیست بدی و بگی: «خواهش می‌کنم این لینک‌هایی که از این سایت‌ها اومده رو نادیده بگیر. انگار اصلاً وجود ندارن. من اینا رو نمی‌شناسم و تاییدشون نمی‌کنم.»
  • هشدار جدی (تجربه من): 99.9 درصد سایت‌ها هرگز نباید به این ابزار دست بزنن.
  • چرا؟ چون گوگل در سال‌های اخیر اونقدر باهوش شده (به لطف الگوریتم‌هایی مثل پنگوئن) که خودش می‌تونه اکثر لینک‌های اسپم و بی‌کیفیت رو تشخیص بده و اتوماتیک نادیده‌شون بگیره.
  • پس کی باید ازش استفاده کنیم؟ (مواقع اضطراری):
    1. حمله سئوی منفی (Negative SEO): وقتی مطمئنی که یه رقیب، عمداً هزاران لینک اسپم (از سایت‌های قمار، پورن و…) یک شبه برات ساخته تا بهت ضربه بزنه.
    2. جریمه دستی (Manual Action): اگه از گوگل یه «جریمه دستی» به خاطر «لینک‌های غیرطبیعی» دریافت کردی. این یعنی خود گوگل بهت گفته: «من به این لینک‌ها مشکوکم، برو بررسیشون کن.» (که این روزا خیلی نادره).
  • ریسک بزرگش چیه؟
    • اگه اشتباهی یه لینک رو Disavow کنی که به نظرت «بی‌کیفیت» میومد، ولی در واقع داشت بهت کمک می‌کرد، ممکنه به رتبه‌بندی خودت ضربه بزنی.
  • توصیه تخصصی من: این ابزار مثل داروی شیمی‌درمانیه. فقط وقتی استفاده می‌شه که بیماری (لینک اسپم) خیلی حاد باشه و خود دکتر (متخصص سئوی خیلی باتجربه) تجویز کنه. در حالت عادی، تمرکزت رو بذار روی ساختن لینک‌های خوب و لینک‌سازی داخلی قوی، نه حذف کردن لینک‌های بد.

بخش Security & Manual Actions: عیب‌یابی و رفع جریمه‌های گوگل

خوشبختانه، در ۹۹ درصد مواقع، وقتی این بخش رو باز می‌کنی، یه تیک سبز خوشگل می‌بینی که نوشته: “No issues detected” (مشکلی شناسایی نشد). اما اون ۱ درصد… وای از اون ۱ درصد.

Manual Actions (جریمه‌های دستی) چیست؟

اینجا ترسناک‌ترین بخش ماجراست.

  • یعنی چی؟ یعنی دیگه پای ربات و الگوریتم در میون نیست. یک انسان، یک کارمند واقعی در تیم «کیفیت جستجوی گوگل»، سایت تو رو باز کرده، بررسی کرده و به این نتیجه رسیده که تو عمداً داشتی قوانین رو دور می‌زدی (اسپم می‌کردی).
  • تشبیهش چطوریه؟ الگوریتم‌ها (مثل پنگوئن) مثل دوربین کنترل سرعتن؛ شاید جریمه بشی. اما Manual Action مثل اینه که خود افسر پلیس جلوت رو بگیره، بیاد دم شیشه ماشین و بگه: «جناب، شما داشتی از شونه خاکی رانندگی می‌کردی. اینم جریمه‌ات.»
  • رایج‌ترین دلایل جریمه دستی:
    1. لینک‌سازی غیرطبیعی (Unnatural links): چه لینک‌هایی که خریدی (to your site) و چه لینک‌هایی که فروختی (from your site). این رایج‌ترین دلیلشه.
    2. محتوای بی‌ارزش و کم‌عمق (Thin content): صفحاتی که فقط برای پر کردن سایت ساخته شدن و هیچ «ارزش مفیدی» برای کاربر ندارن.
    3. تکنیک‌های فریبنده (Cloaking/Sneaky redirects): اینکه به ربات گوگل یه چیز نشون بدی و به کاربر یه چیز دیگه.

چگونه درخواست بازبینی (Reconsideration Request) برای رفع جریمه ارسال کنیم؟

اگه جریمه شدی (که امیدوارم هرگز نشی)، گوگل بهت فرصت «عذرخواهی» و «جبران» می‌ده.

هشدار تخصصی من (E-E-A-T): تا وقتی که مشکل رو کامل حل نکردی، اصلاً به فرستادن این درخواست فکر هم نکن.

  1. قدم اول: مشکل رو ریشه‌ای حل کن.
    • اگه برای لینک بوده: باید تمام لینک‌های اسپمی که ساختی رو شناسایی کنی. اول سعی کنی حذفشون کنی (به مدیر اون سایت‌ها ایمیل بزنی) و بعد، اونایی که حذف نشدن رو لیست کنی و از طریق ابزار Disavow (که قبلاً گفتیم) به گوگل معرفی کنی.
    • اگه برای محتوای بی‌ارزش بوده: باید اون صفحات رو یا کلاً پاک کنی، یا با محتوای فوق‌العاده مفید و منحصربه‌فرد بازنویسی کنی.
  2. قدم دوم: نوشتن نامه درخواست بازبینی.
    • این نامه، نامه «توبه» توئه.
    • تجربه من: اینجا جای زرنگ‌بازی نیست. باید صادق باشی.
    • اینطوری بنویس: «سلام گوگل. من اشتباه کردم (مثلاً: من لینک خریدم). متوجه شدم که این کار خلاف دستورالعمل‌های شما بوده و به کاربر آسیب می‌زده. من برای جبران، این کارها رو کردم: [لیست دقیق کارها، مثلاً: ۵۰ لینک رو حذف کردم و این لیست ۱۰۰ تایی رو Disavow کردم]. قول می‌دم دیگه هرگز این کار رو تکرار نکنم.»
    • صادقانه، محترمانه و دقیق.

اگه کارت رو درست انجام داده باشی، بعد از چند هفته (یا گاهی چند روز)، جریمه برداشته می‌شه و سایتت به نتایج برمی‌گرده.

گزارش Security Issues و مقابله با هک و بدافزار

این بخش با «جریمه دستی» فرق داره. این «جریمه» نیست، این یه هشدار امنیتی فوریه.

  • یعنی چی؟ اینجا گوگل در نقش افسر پلیس نیست؛ در نقش «آتش‌نشانی» ظاهر شده. بهت زنگ می‌زنه و می‌گه: «سایتت هک شده! داره بدافزار پخش می‌کنه!» یا «یکی تو سایتت صفحات فیشینگ (دزدی اطلاعات) کار گذاشته!»
  • چه اتفاقی می‌افته؟ این حتی از جریمه دستی هم بدتره. گوگل بلافاصله یه صفحه قرمز ترسناک قبل از ورود به سایتت به کاربر نشون می‌ده: Deceptive site ahead” (سایت فریبنده در پیش است).
  • نتیجه؟ ترافیکت در عرض چند ساعت صفر می‌شه. اعتمادی که سال‌ها براش زحمت کشیدی، نابود می‌شه.

دستور کار (Action Plan) فوری:

  1. این یه وضعیت «قرمز» هست. باید هر کاری داری بذاری زمین.
  2. سریعاً با یه متخصص امنیت یا تیم فنی هاستینگت تماس بگیر.
  3. باید تمام فایل‌های مخرب، بدافزارها و کدهای تزریق شده (مثل هک ژاپنی که آدرس‌های عجیب غریب رو سایتت می‌سازه) رو پاک کنی.
  4. «حفره امنیتی» که هکر از طریقش وارد شده (معمولاً یه افزونه یا قالب آپدیت نشده) رو پیدا و مسدود کنی.
  5. بعد از اینکه ۱۰۰٪ مطمئن شدی سایت پاکه، برمی‌گردی به همین بخش Security Issues و دکمه “Request a Review” رو می‌زنی و به گوگل می‌گی: «پاکسازی انجام شد. لطفاً دوباره بررسی کن.»

چک‌لیست عملی سئو با سرچ کنسول (استراتژی‌های کاربردی)

این کارها دقیقاً همون چیزهایی هستن که من هر هفته، شنبه صبح، برای مهم‌ترین پروژه‌هام انجام می‌دم.

۷ اقدام سئویی که باید هر هفته در سرچ کنسول انجام دهید (تجربه ما)

این یه روتین ساده‌ست که کمکت می‌کنه هیچ فرصت یا خطری رو از دست ندی.

  1. چکاپ اورژانسی (۲ دقیقه):
    • اول از همه، یه نگاه سریع به بخش Manual Actions و Security Issues. تیک سبز دارن؟ عالیه. برو مرحله بعد. اگه (خدای نکرده) پیامی داشتی، همه‌چیز رو ول کن و اول اون رو حل کن.
  2. بررسی سلامت فنی (۵ دقیقه):
    • برو به Index > Coverage. آیا «خطای» (Error) قرمز رنگ جدیدی اضافه شده؟ مخصوصاً حواست به جهش ناگهانی خطاهای 5xx (مشکل سرور) یا 404 (صفحات حذف شده) باشه.
  3. بررسی نبض سایت (۵ دقیقه):
    • برو به Performance. بازه زمانی رو بذار روی “Last 7 days” و با ۷ روز قبلش مقایسه کن. افت یا رشد ناگهانی داشتی؟ این بهت یه دید کلی می‌ده که اوضاع خوبه یا یه جای کار می‌لنگه. (دنبال دلیلش نگرد، فقط ببین روند چطوره).
  4. شکار «فرصت‌های در آستانه» (Striking Distance) (۱۵ دقیقه):
    • این مهم‌ترین کار هفته‌ست. برو به Performance (بازه ۲۸ روز گذشته).
    • فیلتر بزن: Position > Greater than 10.9 (یعنی صفحات ۲ به بعد).
    • جدول رو بر اساس Impressions (از زیاد به کم) مرتب کن.
    • این لیست، طلای نابه. اینا کلماتی هستن که مردم زیاد سرچ می‌کنن، گوگل تو رو «مرتبط» می‌دونه، ولی هنوز بهت اعتماد کامل نکرده. وظیفه این هفته تو: ۳-۲ تا از این صفحات رو انتخاب کن و با محتوای «مفیدتر»، «تجربی‌تر» و کامل‌تر آپدیتشون کن.
  5. بهینه‌سازی ویترین (۱۰ دقیقه):
    • برو به Performance > Pages. بر اساس Impressions مرتب کن.
    • حالا صفحات پربازدیدت رو چک کن. دنبال صفحه‌ای بگرد که ایمپرشن بالا، رتبه خوب (مثلاً زیر ۱۰) ولی CTR پایینی داره.
    • این یعنی «ویترینت» (عنوان Title) جذابی نداره. کاربر داره تو رو می‌بینه، ولی رقیبت رو کلیک می‌کنه. برو و یه عنوان جذاب‌تر و مرتبط‌تر براش بنویس.
  6. گوش دادن به صدای کاربر (۱۰ دقیقه):
    • برو به Performance > Queries.
    • جدول رو بر اساس «ایمپرشن» مرتب کن و شروع کن به خوندن. دنبال کلمات کلیدی «جدید» یا «سؤالی» بگرد که اصلاً فکرش رو هم نمی‌کردی.
    • این‌ها ایده‌های ناب برای مقاله‌های بعدی تو هستن.
  7. چک کردن موبایل (۳ دقیقه):
    • یه نگاه سریع به Experience > Mobile Usability بنداز. خطای جدیدی اضافه نشده باشه. نباید کاربری رو فقط به خاطر اینکه با موبایل اومده از دست بدی.

استراتژی تولید محتوا بر اساس گزارش Queries

اینجا همون‌جاییه که من به‌عنوان یه «استراتژیست محتوا» می‌درخشم. گزارش Queries بهترین «تقویم محتوایی» دنیاست، چون مستقیم از دهن کاربر اومده.

  • پیدا کردن شکاف‌های محتوایی (Content Gaps):
    • فرض کن یه مقاله داری در مورد «سرچ کنسول چیست». می‌ری روی اون Page فیلتر می‌کنی و بعد میای تب Queries رو نگاه می‌کنی. می‌بینی اون صفحه داره برای کلمه «خطاهای سرچ کنسول» هم ایمپرشن می‌گیره، ولی تو اصلاً در موردش حرف نزدی!
    • دستور کار: سریع برمی‌گردی به مقاله، یه H3 جدید با عنوان «رایج‌ترین خطاهای سرچ کنسول» اضافه می‌کنی و کامل توضیحش می‌دی. این یعنی «پاسخ جامع» به «قصد کاربر».
  • تولید محتوای خوشه‌ای (Cluster Content):
    • من توی تب Queries فیلتر RegEx رو می‌زنم و دنبال کلمات سؤالی می‌گردم: (چگونه|چطور|آیا|چیست|چرا).
    • لیستی که بهم می‌ده، دقیقاً می‌شه مقاله‌های بعدی وبلاگم. هر سؤال، یه مقاله. اینطوری یه «خوشه محتوایی» قوی می‌سازم که به گوگل نشون می‌ده من در این موضوع «متخصص» (E-E-A-T) هستم.

بهینه‌سازی نرخ کلیک (CTR) صفحات مهم برای افزایش ترافیک

برگردیم به اون «ویترین» مغازه.

فرض کن رتبه ۵ گوگل هستی. این عالیه. ولی CTR تو فقط ۱٪ هست. در حالی که رتبه ۶ با ۳٪ CTR داره از تو بیشتر کلیک می‌گیره!

تجربه شخصی من برای بهینه‌سازی CTR:

  1. فیلتر کن: صفحه‌ای که ایمپرشن بالا و CTR پایینی داره رو پیدا کن (همون روتین هفتگی، مرحله ۵).
  2. تحلیل Queries: روی اون «صفحه» فیلتر کن و برو ببین مردم دقیقاً چی سرچ کردن که اون صفحه رو دیدن.
  3. بازنویسی عنوان (Title):
    • آیا عنوان تو به «قصد» اصلی کاربر جواب می‌ده؟ اگه کاربر سرچ کرده «رفع خطای 404» و عنوان تو «خطای 404 چیست»، تو به «قصد» کاربر جواب ندادی.
    • عنوانت رو احساسی کن: به جای «۱۰ روش برای…» بنویس «۱۰ روش ساده که خودم امتحان کردم…» (حس «تجربه» یا Experience).
    • از اعداد و کلمات قدرتمند استفاده کن: «راهنمای کامل»، «چک‌لیست عملی»، «در ۵ دقیقه».
    • مستقیم به «درد» اشاره کن: «از سرعت پایین سایتت خسته شدی؟»

این یه بازی روانیه. تو باید در ۶۰ کاراکتر به کاربر ثابت کنی که «جواب» تو، بهترین جوابه.

اشتباهات رایج در تحلیل داده‌های سرچ کنسول که مبتدیان مرتکب می‌شوند

اینا تله‌هایی هستن که من دیدم خیلی‌ها توش می‌افتن:

  1. ترسیدن از بخش “Excluded” (مستثنی شده):
    • اشتباه: «وای! یک میلیون صفحه Excluded دارم!»
    • واقعیت: این طبیعیه. این بخش «خطا» نیست. صفحاتی که خودت noindex کردی، صفحات تگ، آرشیوها… همه‌شون میرن اینجا. این یعنی گوگل داره «کارش رو درست انجام می‌ده». فقط حواست به “Crawled – currently not indexed” باشه.
  2. وسواس روی “Average Position” (میانگین جایگاه):
    • اشتباه: «میانگین رتبه‌ام رفته بالا، پس دارم افت می‌کنم!»
    • واقعیت: این عدد «میانگین» همه کلماته. شاید تو برای یه کلمه از رتبه ۲ اومدی ۱، ولی همزمان گوگل داره تو رو برای ۱۰۰ تا کلمه جدید در رتبه ۸۰ هم «تست» می‌کنه. این باعث می‌شه میانگینت بره بالا، در حالی که در واقع داری «رشد» می‌کنی. همیشه روی رتبه کلمات کلیدی (Queries) خاص تمرکز کن، نه میانگین کل.
  3. فراموش کردن مقایسه بازه‌های زمانی:
    • اشتباه: «این هفته ۱۰ تا کلیک گرفتم، هفته پیش ۱۲ تا. دارم افت می‌کنم.»
    • واقعیت: شاید هفته پیش تعطیل رسمی بوده یا یه اتفاق خاصی افتاده. همیشه داده‌ها رو در بازه‌های منطقی (مثلاً ۲۸ روز گذشته با ۲۸ روز قبلش) یا (برای سایت‌های فصلی) «سال به سال» مقایسه کن.
  4. کلیک کردن مداوم “Request Indexing“:
    • اشتباه: «صفحه‌ام ایندکس نمی‌شه، پس روزی ۱۰ بار درخواست ایندکس می‌زنم تا گوگل مجبور بشه!»
    • واقعیت: این کار اتلاف وقته. اگه صفحه‌ای مشکل “Crawled – currently not indexed” داره، مشکل از محتواشه. تا وقتی محتوای «مفید» و «منحصربه‌فرد» بهش اضافه نکنی، ۱۰۰۰ بار هم درخواست بدی ایندکس نمی‌شه.

 

جمع‌بندی: سرچ کنسول، بهترین و رایگان‌ترین ابزار سئو

سرچ کنسول یه ابزار لوکس یا «اضافه» نیست؛ فرمون رانندگی ماست.

من نمی‌تونم تصور کنم که چطور می‌شه یه سایت رو بدون داشتن دسترسی به سرچ کنسول، «سئو» کرد.

  • این تنها جاییه که خود گوگل مستقیم باهات حرف می‌زنه و می‌گه: «من سایتت رو اینجوری می‌بینم.»
  • این تنها جاییه که می‌تونی صدای واقعی کاربر رو بشنوی و بفهمی دقیقاً با چه کلماتی و با چه «قصدی» دنبالت گشته.
  • این یه ابزار رایگانه که داده‌هایی بهت می‌ده که هیچ ابزار پولی دیگه‌ای (هرچقدر هم گرون) نمی‌تونه به این دقت بهت بده.

سرچ کنسول، خط تلفن مستقیم تو به گوگله و همزمان، گوشی پزشکی تو برای شنیدن صدای کاربره. یاد گرفتن تحلیل داده‌های این ابزار، مرز بین یه متخصص سئوی «حرفه‌ای» و یه «مبتدی» رو مشخص می‌کنه.

امیدوارم این راهنما بهت کمک کرده باشه که دیگه از این داشبورد نترسی، بلکه هر روز باهاش زندگی کنی و ازش برای خلق «محتوای مفیدتر» و «تجربه بهتر» برای کاربرهات استفاده کنی.

سوالات متداول (FAQ) درباره آموزش سرچ کنسول

۱. چقدر طول می‌کشه تا بعد از نصب، اطلاعات توی سرچ کنسول نمایش داده بشه؟

معمولاً خیلی سریع. برای گزارش‌هایی مثل Index، ممکنه همون لحظه دیتاهایی ببینی، ولی برای گزارش Performance (کلیک و ایمپرشن) معمولاً باید ۲۴ تا ۴۸ ساعت صبر کنی تا داده‌ها جمع‌آوری و پردازش بشن.

۲. چرا سرچ کنسول همه کلمات کلیدی (Queries) که به سایتم میاد رو نشون نمی‌ده؟

این طبیعیه. به دو دلیل اصلی:

  • حفظ حریم خصوصی: گوگل کلماتی که خیلی کم سرچ می‌شن (very rare queries) رو برای حفظ حریم خصوصی کاربرها، نشون نمی‌ده.
  • کلمات کلیدی (not set): گاهی اوقات داده‌ها به دلایل فنی جمع‌آوری نمی‌شن.

تمرکزت رو بذار روی اون ۹۰ درصد کلماتی که بهت «نشون می‌ده»، چون همون‌ها هستن که دارن ترافیک اصلیت رو می‌سازن.

۳. هر چند وقت یکبار باید سرچ کنسول رو چک کنم؟

بستگی به خودت داره. «چک‌لیست ۷ اقدامی» که گفتم، یه روتین هفتگی عالیه.

  • هفتگی: برای تحلیل فرصت‌ها (Queries)، بهینه‌سازی (CTR) و بررسی سلامت کلی (Coverage).
  • روزانه: فقط اگه یه سایت خیلی بزرگ داری، یه کمپین مهم رو لانچ کردی، یا (خدای نکرده) منتظر رفع یه جریمه یا مشکل امنیتی هستی.

۴. آیا استفاده نادرست از سرچ کنسول می‌تونه به سئوی سایتم آسیب بزنه؟

سرچ کنسول به‌خودی‌خود یه ابزار «تشخیصی» (Diagnostic) هست. مثل دستگاه MRI می‌مونه؛ نگاه کردن بهش بهت آسیبی نمی‌زنه.

  • تنها استثنا: ابزار Disavow (که اصلاً جزو سرچ کنسول نیست و یه ابزار جداگانه‌ست) و ابزار Removals. اگه ندونی داری چی کار می‌کنی و اشتباهی از این دو تا استفاده کنی، بله، ممکنه به خودت آسیب جدی بزنی. در غیر این صورت، با خیال راحت توش بچرخ و تحلیل کن.

۵. فرق سرچ کنسول با ابزارهای سئوی پولی (مثل Ahrefs یا Semrush) چیه؟

اینا اصلاً قابل مقایسه نیستن.

  • سرچ کنسول (GSC): بهت می‌گه سایت خودت در نتایج گوگل چطور عمل کرده. داده‌هاش ۱۰۰٪ واقعی و مال خودته.
  • ابزارهای پولی: بهت می‌گن سایت رقیبات چطوره، بهت «تخمین» کلمات کلیدی رو می‌دن و برای «تحقیق کلمات کلیدی» و «تحلیل بک‌لینک» (که سرچ کنسول توش ضعیفه) عالین.

توصیه من: تو به جفتشون احتیاج داری. سرچ کنسول برای تحلیل «وضعیت موجود» خودت، و ابزارهای دیگه برای «برنامه‌ریزی آینده» و «جاسوسی رقبا».

 

خب، اینم از این! حالا تو آماده‌ای که مثل یه متخصص واقعی، از دیتای خام، استراتژی‌های طلایی سئو بکشی بیرون.

به‌عنوان آخرین سؤال… کدوم بخش سرچ کنسول بود که قبلاً ازش می‌ترسیدی، ولی بعد از این گپ‌وگفت، حس می‌کنی بهتر درکش کردی و آماده‌ای بری سراغش؟ برام بنویس!

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *