آموزش افزونه رنک مث: راهنمای جامع تنظیمات و پیکربندی (0 تا 100)

وقتی صحبت از بهترین افزونه های سئو وردپرس می‌شود، رقابت اصلی سال‌هاست که بین Yoast و Rank Math در جریان است. اما اگر بخواهم صادقانه و بر اساس تجربه بگویم، رنک مث (Rank Math) با امکانات فوق‌العاده‌ای که در نسخه رایگان خود ارائه می‌دهد، بازی را به نفع خود تغییر داده است. این افزونه دیگر فقط یک رقیب نیست، بلکه برای بسیاری از متخصصان سئو، انتخاب اول است.

اما صرفاً نصب کردن آن کافی نیست؛ قدرت واقعی رنک مث در «پیکربندی صحیح» و «استفاده هوشمندانه» از ماژول‌های آن نهفته است. در این راهنمای جامع، می‌خواهیم قدم به قدم، از نصب ۵ دقیقه‌ای با ویزارد گرفته تا تنظیمات پیشرفته نقشه سایت، اسکیما و سئوی محتوا، تمام جزئیات این افزونه قدرتمند را با هم بررسی کنیم.

جدول کاربردی: شناسنامه آموزش افزونه رنک مث

رنک مث (Rank Math) چیست و چرا بهترین افزونه سئو وردپرس است؟

رنک مث (Rank Math) یک افزونه سئو برای وردپرس است. اما اگر بخواهم صادقانه و بر اساس تجربه بگویم، این فقط یک «افزونه» نیست؛ بیشتر شبیه یک «آچار فرانسه» کامل برای سئوی داخلی (On-Page) و سئوی فنی (Technical SEO) است.

دلیل اینکه خیلی از متخصص‌ها (از جمله خود من) آن را به رقیب قدیمی و اصلی‌اش یعنی Yoast ترجیح می‌دهند، این است که رنک مث از ابتدا با یک معماری «ماژولار» (Modular) طراحی شد. این یعنی شما فقط قابلیت‌هایی را فعال می‌کنید که واقعاً به آن‌ها نیاز دارید. این ویژگی باعث می‌شود افزونه بسیار سبک بماند و (برخلاف برخی رقبا که همه چیز را یکجا بارگذاری می‌کنند) تأثیر منفی محسوسی روی سرعت سایت نگذارد.

اما چرا «بهترین»؟ می‌دانم که این کلمه در سئو کمی ادعای بزرگی است، اما اگر بخواهیم واقع‌بین باشیم، دلیل اصلی این است: رنک مث در نسخه رایگان خود امکاناتی را ارائه می‌دهد که برای داشتن آن‌ها در Yoast، شما مجبور به پرداخت هزینه و خرید نسخه Premium هستید. این بزرگترین برگ برنده رنک مث در این رقابت است.

مزایای کلیدی رنک مث: چرا باید از Yoast به Rank Math مهاجرت کنیم؟

من خودم تجربه مهاجرت از Yoast به Rank Math را در پروژه‌های متعددی داشته‌ام. اگر بخواهم دلایل اصلی این مهاجرت را خیلی خلاصه، فنی و کاربردی بگویم، این موارد هستند:

• آنالیز چند کلمه کلیدی (رایگان): در نسخه رایگان Yoast، شما فقط می‌توانید محتوا را برای یک کلمه کلیدی اصلی بهینه کنید. اما رنک مث به شما اجازه می‌دهد تا ۵ کلمه کلیدی (و بیشتر در نسخه پرو) را هدف‌گذاری کنید. این قابلیت برای پیاده‌سازی سئو معنایی (Semantic SEO) و پوشش دادن عبارات مرتبط، فوق‌العاده کاربردی است.
• ماژول مدیریت ریدایرکت (Redirects): این یکی از حیاتی‌ترین بخش‌های سئو فنی است. اگر URL صفحه‌ای را تغییر دهید یا صفحه‌ای را حذف کنید، باید آن را به درستی ریدایرکت (معمولاً ۳۰۱) کنید. Yoast این قابلیت حیاتی را فقط در نسخه پولی دارد، اما رنک مث یک ماژول کامل مدیریت ریدایرکت (شامل ریدایرکت‌های پیشرفته، 410 و…) را در نسخه رایگان ارائه می‌دهد.
• مانیتورینگ خطاهای 404: رنک مث به طور خودکار خطاهای 404 (صفحات پیدا نشده) را که کاربران یا ربات‌ها با آن مواجه شده‌اند، رصد می‌کند. شما می‌توانید در همان داشبورد، به سادگی این لینک‌های شکسته را به صفحات درست ریدایرکت کنید. این ماژول به‌تنهایی کار یک افزونه جداگانه را انجام می‌دهد.
• اسکیمای پیشرفته (Rich Snippets): رنک مث به طور پیش‌فرض از انواع اسکیماها (مانند مقاله، محصول، دستور پخت، ویدئو، رویداد و…) به شکل بسیار بهتری پشتیبانی می‌کند و پیاده‌سازی آن‌ها بسیار ساده‌تر از Yoast است. این به گوگل کمک می‌کند محتوای شما را عمیق‌تر درک کند و شانس شما برای گرفتن ریچ اسنیپت در نتایج جستجو به شدت افزایش می‌یابد.
• رابط کاربری (UI) و تجربه کاربری (UX): اگر بخواهم نظر شخصی‌ام را بگویم، کار کردن با رنک مث بسیار روان‌تر است. تنظیمات به جای اینکه در منوهای مختلف پیشخوان وردپرس پخش باشند، همگی در یک داشبورد یکپارچه و تمیز قرار دارند.
• سبک بودن و سرعت: همانطور که گفتم، به دلیل ماژولار بودن، شما کنترل کاملی روی قابلیت‌های فعال دارید. اگر به سئوی محلی (Local SEO) یا سئوی تصاویر نیاز ندارید، به سادگی ماژول آن را خاموش می‌کنید تا کدهای اضافی بارگذاری نشوند.

معرفی اجمالی ماژول‌های رایگان و پولی (Pro)

زیبایی رنک مث در همین ماژولار بودن آن است. شما بر اساس نیاز پروژه‌تان تصمیم می‌گیرید چه ابزارهایی را در جعبه ابزار خود داشته باشید.

مهم‌ترین ماژول‌های رایگان (Free):

• 404 Monitor: رصد تمام خطاهای ۴۰۴.
• ACF: برای هماهنگی با افزونه Advanced Custom Fields (اگر محتوای شما در فیلدهای سفارشی است، این ماژول برای آنالیز آن محتوا ضروری است).
• Analytics: یکپارچه‌سازی فوق‌العاده با گوگل آنالیتیکس و گوگل سرچ کنسول. شما آمار بازدید، رتبه کلمات کلیدی و وضعیت ایندکس را مستقیماً در پیشخوان وردپرس می‌بینید.
• Image SEO: اضافه کردن خودکار تگ‌های ALT و Title به تصاویر (البته من همیشه توصیه می‌کنم این کار را به صورت دستی و بهینه انجام دهید، اما برای سایت‌های قدیمی با هزاران تصویر، کاربردی است).
• Link Counter: شمارش لینک‌های داخلی و خارجی در هر پست.
• Redirects: مدیریت کامل ریدایرکت‌ها.
• Schema (Structured Data): ماژول اصلی برای نشانه‌گذاری اسکیما (مقاله، کتاب، محصول و…).
• Role Manager: مدیریت دسترسی‌ها (مثلاً نویسنده سایت فقط به بخش‌های محدودی از تنظیمات سئو دسترسی داشته باشد).
• Sitemaps: ساخت نقشه سایت XML پیشرفته و کاملاً سفارشی.
• Local SEO & Knowledge Graph: تنظیمات مربوط به سئو محلی (برای کسب‌وکارهای محلی) و تنظیمات گراف دانش گوگل.

مهم‌ترین ماژول‌های پولی (Pro):

• Advanced Schema: دسترسی به انواع اسکیماهای بسیار حرفه‌ای (مثل ویدئو، پادکست، دستور پخت، رویداد شغلی و…) و مهم‌تر از آن، امکان ساخت اسکیماهای سفارشی (Custom Schema).
• Google News & Video Sitemaps: اگر سایت خبری یا ویدیویی دارید، این ماژول‌ها نقشه‌های سایت جداگانه و تخصصی برای گوگل نیوز و گوگل ویدئو می‌سازند.
• Advanced WooCommerce SEO: قابلیت‌های بسیار پیشرفته و تخصصی برای سئوی فروشگاه‌های اینترنتی ساخته شده با ووکامرس.
• Keyword Tracking: ردیابی رتبه کلمات کلیدی شما مستقیماً در پیشخوان وردپرس (اگرچه ابزارهای تخصصی این کار را بهتر انجام می‌دهند، اما برای بررسی سریع مناسب است).
• Content AI: این قابلیت جدیدتر رنک مث است که با استفاده از هوش مصنوعی، پیشنهاداتی برای بهبود محتوا (مانند کلمات کلیدی مرتبط LSI، طول محتوا، تعداد لینک‌ها و…) بر اساس تحلیل رقبا ارائه می‌دهد.

تفاوت حالت‌های راه‌اندازی: آسان (Easy)، پیشرفته (Advanced) و سفارشی (Custom)

وقتی رنک مث را برای اولین بار نصب می‌کنید، یک «جادوگر راه‌اندازی» (Setup Wizard) هوشمند و بسیار کاربردی اجرا می‌شود. این ویزارد سه حالت اصلی دارد که شما بر اساس سطح دانش و نیازتان یکی را انتخاب می‌کنید:

• ۱. حالت آسان (Easy Mode):
  • برای چه کسی است؟ این حالت برای افراد مبتدی، وبلاگ‌نویسان شخصی یا کسانی که نمی‌خواهند درگیر تنظیمات فنی پیچیده سئو شوند، عالی است.
  • چه کاری انجام می‌دهد؟ رنک مث فقط ضروری‌ترین تنظیمات را از شما می‌پرسد (مانند نوع سایت، لوگوی سایت، اتصال به شبکه‌های اجتماعی). بقیه تنظیمات فنی‌تر را بر اساس «بهترین تجربیات» (Best Practices) سئو به صورت خودکار تنظیم می‌کند.
• ۲. حالت پیشرفته (Advanced Mode):
  • برای چه کسی است؟ این حالت برای متخصصان سئو، مدیران وب‌سایت‌ها، فریلنسرها و هر کسی است که می‌خواهد کنترل کامل روی تمام جزئیات سئو داشته باشد. (این همان حالتی است که ما به عنوان متخصص معمولاً استفاده می‌کنیم).
  • چه کاری انجام می‌دهد؟ علاوه بر تمام تنظیمات حالت Easy، شما به بخش‌های بسیار مهمی در همان ویزارد دسترسی پیدا می‌کنید:
    • Role Manager: تنظیم دسترسی‌های کاربران مختلف (مثلاً نویسنده به چه بخش‌هایی دسترسی داشته باشد).
    • 404 & Redirections: فعال‌سازی و تنظیم اولیه ماژول‌های مانیتورینگ ۴۰۴ و ریدایرکت‌ها.
    • Schema Markup: تنظیمات پیش‌فرض اسکیما برای انواع پست‌ها (مثلاً مشخص می‌کنید که تمام «نوشته‌ها» به طور پیش‌فرض اسکیمای «Article» و تمام «محصولات» اسکیمای «Product» داشته باشند).
• ۳. حالت سفارشی (Custom Mode):
  • نکته مهم: حالت «Custom» معمولاً به عنوان یک گزینه جداگانه در ویزارد اولیه در کنار Easy و Advanced دیده نمی‌شود.
  • منظور از سفارشی چیست؟ «سفارشی‌سازی» در رنک مث، معمولاً به استفاده از قابلیت Role Manager (مدیریت نقش‌ها) در حالت Advanced گفته می‌شود. شما با استفاده از این قابلیت، یک حالت «سفارشی» برای نقش‌های کاربری مختلف (مثل نویسنده، ویرایشگر، مدیر فروشگاه) تعریف می‌کنید.
  • مثال عملی: شما به عنوان متخصص سئو، از حالت Advanced برای خودتان استفاده می‌کنید، اما برای «نویسنده» سایت، یک نقش سفارشی می‌سازید که او فقط به ویرایش عنوان، توضیحات متا و کلمه کلیدی در نوشته‌ها دسترسی داشته باشد و نتواند تنظیمات مهمی مانند اسکیما، کنونیکال یا ریدایرکت‌ها را تغییر دهد.

بخش اول: نصب و راه‌اندازی ۵ دقیقه‌ای با ویزارد (Setup Wizard)

یکی از بهترین تجربه‌هایی که رنک مث ارائه می‌دهد، همین «جادوگر راه‌اندازی» یا Setup Wizard آن است. به جای اینکه بعد از نصب، شما را با ده‌ها منوی گیج‌کننده تنها بگذارد، مرحله به مرحله شما را راهنمایی می‌کند تا تنظیمات حیاتی و پایه‌ای سئو را به درستی انجام دهید.

اگر حالت «پیشرفته» (Advanced) را انتخاب کرده باشید، این ویزارد شامل این ۵ قدم کلیدی است:

قدم اول: اتصال به حساب کاربری Rank Math و فعال‌سازی

در همان قدم اول، رنک مث از شما می‌خواهد که افزونه را به حساب کاربری خود در وب‌سایت Rank Math متصل کنید.

• چرا این کار لازم است؟ این اتصال (حتی در نسخه رایگان) برای فعال‌سازی کامل افزونه و استفاده از ماژول‌های حیاتی مثل ماژول آنالیتیکس (Analytics) ضروری است.
• چطور انجام می‌شود؟ شما به سادگی روی دکمه «Connect Your Account» کلیک می‌کنید، وارد حساب کاربری رایگان (یا پولی) خود در سایت رنک مث می‌شوید و اجازه دسترسی را صادر می‌کنید. این فرآیند کاملاً امن است و به افزونه اجازه می‌دهد تا با سرویس‌های ابری رنک مث ارتباط برقرار کند.

قدم دوم: تنظیمات سایت شما (نوع سایت، لوگو و…)

این بخش بسیار مهم است، چون اطلاعات پایه‌ای گراف دانش (Knowledge Graph) و اسکیمای سازمانی (Organization Schema) سایت شما را تنظیم می‌کند.

• نوع سایت (Your Site is…): شما در اینجا مشخص می‌کنید که سایت شما چیست. مثلاً: وبلاگ شخصی (Personal Blog)، فروشگاه آنلاین (Webshop)، سایت کسب‌وکار کوچک (Small Business Site) یا سایت شرکتی (Corporation). انتخاب درست این گزینه به گوگل کمک می‌کند ماهیت کسب‌وکار شما را بهتر درک کند.
• لوگو (Logo for Google): لوگویی که اینجا آپلود می‌کنید، در گراف دانش گوگل و نتایج جستجو (در کنار نام برند شما) استفاده خواهد شد.
• تصویر پیش‌فرض اشتراک‌گذاری (Default Social Share Image): تصویری که اینجا قرار می‌دهید، به عنوان تصویر پیش‌فرض زمانی که لینکی از سایت شما در شبکه‌های اجتماعی (مثل لینکدین یا توییتر) به اشتراک گذاشته می‌شود و آن صفحه تصویر شاخص مشخصی ندارد، نمایش داده می‌شود.

قدم سوم: اتصال به سرویس‌های گوگل (سرچ کنسول و آنالیتیکس)

این یکی از قدرتمندترین قابلیت‌های رنک مث است که در نسخه رایگان ارائه می‌شود.

• اتصال به سرچ کنسول (Search Console): رنک مث با اتصال به اکانت گوگل شما، به صورت خودکار سایت شما را در سرچ کنسول وریفای می‌کند (اگر قبلاً نکرده باشید). مهم‌تر از آن، اطلاعات سرچ کنسول (مانند رتبه کلمات کلیدی، کلیک‌ها، ایمپرشن‌ها و خطاهای ایندکس) را مستقیماً به پیشخوان وردپرس شما می‌آورد.
• اتصال به آنالیتیکس (Analytics): با اتصال به آنالیتیکس (نسخه GA4)، رنک مث کدهای رهگیری را به صورت خودکار در سایت شما قرار می‌دهد (دیگر نیازی به افزونه جداگانه یا ویرایش کد ندارید) و داده‌های ترافیکی را نیز در کنار داده‌های سرچ کنسول به شما نمایش می‌دهد.

داشتن این دو گزارش در کنار هم در وردپرس، تحلیل داده‌ها را به شدت ساده‌تر می‌کند.

قدم چهارم: پیکربندی نقشه سایت (Sitemap)

نقشه سایت (Sitemap) فایل XMLی است که شما به گوگل می‌دهید تا ساختار سایت شما و تمام URLهای مهمتان را بهتر پیدا و ایندکس کند. رنک مث این کار را به صورت خودکار و بسیار هوشمندانه انجام می‌دهد.

• فعال‌سازی: در این مرحله، شما قابلیت نقشه سایت را فعال می‌کنید.
• شامل شدن تصاویر: گزینه‌ای برای گنجاندن تصاویر (Images in Sitemaps) وجود دارد که فعال بودن آن برای سئوی تصاویر (Image SEO) بسیار مفید است.
• انتخاب نوع محتوا (Post Types): شما مشخص می‌کنید که کدام بخش‌ها در نقشه سایت باشند. به طور معمول، ما «نوشته‌ها» (Posts)، «برگه‌ها» (Pages) و «محصولات» (Products) را تیک می‌زنیم.
• انتخاب دسته‌بندی‌ها (Taxonomies): همچنین مشخص می‌کنید که آیا «دسته‌بندی‌ها» (Categories) یا «برچسب‌ها» (Tags) هم در نقشه سایت باشند یا خیر. (توصیه می‌شود اگر برچسب‌ها را بهینه نمی‌کنید، آن‌ها را از نقشه سایت خارج کنید تا بودجه خزش گوگل هدر نرود).

قدم پنجم: بهینه‌سازی‌های اولیه (SEO Tweaks)

در قدم آخر ویزارد، رنک مث چند بهینه‌سازی فنی سریع را پیشنهاد می‌دهد که می‌تواند به بهبود سئوی سایت کمک کند:

• Noindex کردن دسته‌بندی‌ها و برچسب‌های خالی: این یک گزینه بسیار مفید است. اگر دسته‌بندی یا برچسبی دارید که هیچ پستی در آن نیست، ایندکس شدن آن توسط گوگل (به عنوان یک صفحه خالی) ارزش منفی دارد. رنک مث به طور خودکار آن‌ها را noindex می‌کند.
• Nofollow کردن لینک‌های خارجی: این گزینه وجود دارد که تمام لینک‌های خروجی سایت شما را به صورت خودکار nofollow کند. (توصیه من: معمولاً این گزینه را فعال نکنید. لینک دادن طبیعی به منابع معتبر برای سئو خوب است و بهتر است به صورت دستی تصمیم بگیرید کدام لینک‌ها nofollow شوند).
• باز کردن لینک‌های خارجی در تب جدید: این یک بهینه‌سازی رایج برای تجربه کاربری (UX) است که باعث می‌شود وقتی کاربر روی یک لینک خارجی کلیک می‌کند، سایت شما بسته نشود و لینک جدید در یک تب جداگانه باز شود.

بخش دوم: پیکربندی ماژول‌های اصلی (داشبورد Rank Math)

داشبورد اصلی رنک مث در منوی Rank Math > Dashboard قلب تپنده این افزونه است. اینجا جایی است که شما تصمیم می‌گیرید کدام ابزارها را در جعبه ابزار سئوی خود داشته باشید. قدرت رنک مث در همین «ماژولار» بودن است؛ شما فقط چیزهایی را فعال می‌کنید که واقعاً به آن‌ها نیاز دارید.

مدیریت ماژول‌ها: کدام را فعال و کدام را غیرفعال کنیم؟ (تجربه ما)

اصل کلیدی در اینجا «سبک نگه داشتن» (Lightweight) افزونه است. هر ماژولی که فعال می‌کنید، مقداری کد و اسکریپت به سایت اضافه می‌کند. پس بیایید بر اساس تجربه، هوشمندانه انتخاب کنیم:

ماژول‌هایی که فعال کردنشان (تقریباً) همیشه ضروری است:

• 404 Monitor (مانیتور ۴۰۴): حیاتی است. باید بدانید کاربران و ربات‌ها در کدام صفحات سایت شما به بن‌بست می‌خورند.
• Analytics (آنالیتیکس): حتماً فعال کنید. اتصال به سرچ کنسول و آنالیتیکس در پیشخوان وردپرس، تحلیل داده‌ها را فوق‌العاده راحت می‌کند.
• Redirects (ریدایرکت‌ها): حیاتی است. این ماژول راه‌حل ماژول ۴۰۴ است. پیدا کردن خطا بدون توانایی رفع آن فایده‌ای ندارد.
• Schema (داده‌های ساختاریافته): ضروری است. این ماژول مسئول اصلی نشانه‌گذاری محتوای شما برای درک بهتر گوگل است.
• Sitemap (نقشه سایت): ضروری است. نقشه راه سایت شما برای خزنده‌های گوگل.
• SEO Analysis (آنالیز سئو): برای بررسی و ممیزی اولیه سایت بسیار مفید است.

ماژول‌هایی که «بستگی به نیاز شما» دارند:

• Image SEO (سئوی تصاویر): اگر سایتی قدیمی با هزاران تصویر بدون «متن جایگزین» (Alt) دارید، فعال کنید. در غیر این صورت (که در بخش خودش توضیح می‌دهم) توصیه من نوشتن دستی Alt است.
• WooCommerce: فقط و فقط اگر فروشگاه اینترنتی ووکامرسی دارید.
• Local SEO & Knowledge Graph: فقط اگر کسب‌وکار محلی (مثل رستوران، فروشگاه فیزیکی) دارید و می‌خواهید در نتایج محلی دیده شوید.
• AMP: این روزها پروژه AMP تقریباً در حال افول است. مگر اینکه دلیل بسیار خاص و فنی برای استفاده از آن داشته باشید، آن را غیرفعال نگه دارید.
• Content AI: این قابلیت در نسخه پولی (Pro) می‌تواند کمک‌کننده باشد، اما در نسخه رایگان با توجه به محدودیت اعتبار (Credits)، شاید ترجیح بدهید تحقیقات کلمات کلیدی و محتوایی را با ابزارهای تخصصی‌تر انجام دهید.

تنظیمات مانیتور 404 (404 Monitor) و مدیریت خطاهای سایت

این ماژول یکی از ارزشمندترین بخش‌های رایگان رنک مث است.

• کاربرد: این ماژول تمام URLهایی را که کاربران یا ربات‌ها (مثل Googlebot) به آن‌ها مراجعه کرده‌اند اما آن صفحه وجود نداشته (خطای 404)، ثبت می‌کند.
• چطور از آن استفاده کنیم؟
  1. به Rank Math > 404 Monitor بروید.
  2. لیستی از URLهای شکسته، تعداد بازدیدها (Hits) و زمان آخرین دسترسی را می‌بینید.
• نکته تجربی: اگر تعداد بازدیدها کم است یا عامل (User Agent) ربات‌های ناشناس هستند، زیاد نگران نشوید. اما اگر می‌بینید یک URL خاص بازدیدهای زیادی دارد یا توسط Googlebot دیده شده، یعنی شما یک لینک شکسته مهم در جایی از سایتتان دارید (یا یک بک‌لینک خارجی به آدرس اشتباهی از سایت شما اشاره می‌کند).
• اقدام: حالا که مشکل را پیدا کردید، باید آن را حل کنید. اینجا ماژول بعدی وارد عمل می‌شود.

پیکربندی ریدایرکت‌ها (Redirections) برای جلوگیری از خطای 404

این ماژول، که در رقبایی مثل Yoast پولی است، در رنک مث به صورت رایگان ارائه شده و مکمل ماژول 404 است.

• کاربرد: هر زمان که آدرس صفحه‌ای را تغییر می‌دهید، آن را حذف می‌کنید، یا (طبق ماژول 404) متوجه یک لینک شکسته پربازدید می‌شوید، باید کاربر را به یک آدرس صحیح و مرتبط هدایت کنید.
• چطور یک ریدایرکت بسازیم؟
  1. به Rank Math > Redirections بروید و «Add New» را بزنید.
  2. Source URLs (آدرس مبدأ): آدرس شکسته یا قدیمی را وارد کنید (مثلاً /old-page/).
  3. Destination URL (آدرس مقصد): آدرس جدید و مرتبط را وارد کنید (مثلاً /new-page/).
  4. Redirect Type (نوع ریدایرکت):
     • 301 Permanent Move: پراستفاده‌ترین و مهم‌ترین گزینه. به گوگل می‌گوید که صفحه برای همیشه به آدرس جدید منتقل شده و تمام اعتبار (Link Equity) باید به صفحه جدید منتقل شود.
     • 302/307 Temporary Move: به ندرت استفاده می‌شود. یعنی این انتقال موقتی است.
     • 410 Content Deleted: زمانی استفاده می‌شود که صفحه‌ای را حذف کرده‌اید و هیچ جایگزین مرتبطی برای آن ندارید. این کد به گوگل می‌گوید که این صفحه عمداً حذف شده و باید سریع‌تر از ایندکس خارج شود.

تنظیمات سئوی تصاویر (Image SEO) و افزودن خودکار Alt

این ماژول کمی حساس است و باید با احتیاط از آن استفاده کنید.

• قابلیت‌ها:
  1. Add missing ALT attributes: به طور خودکار برای تصاویری که متن Alt ندارند، بر اساس یک الگو (مثلاً نام فایل یا عنوان نوشته) متن Alt اضافه می‌کند.
  2. Add missing TITLE attributes: متن Title تصویر را نیز به صورت خودکار اضافه می‌کند (که اهمیت سئویی بسیار کمتری نسبت به Alt دارد).
• توصیه مهم (بر اساس تجربه):

• • برای محتوای جدید، این قابلیت را خاموش کنید! متن Alt باید به صورت دستی، توصیفی و مرتبط با تصویر نوشته شود. اینکه متن Alt تمام تصاویر یک مقاله، «عنوان آن مقاله» باشد، نه تنها مفید نیست، بلکه از نظر سئو و دسترسی‌پذیری (Accessibility) ضعیف است.
  • چه زمانی آن را روشن کنیم؟ اگر سایتی قدیمی با صدها یا هزاران پست دارید که قبلاً برای تصاویرشان متن Alt ننوشته‌اید، فعال کردن این گزینه (مثلاً با الگوی %title%) «بهتر از هیچ» است و می‌تواند به بهبود سئوی تصاویر شما کمک کند.

تنظیمات پیشرفته اسکیما (Schema) و داده‌های ساختاریافته

اسکیما یا داده‌های ساختاریافته، کدهایی هستند که به گوگل کمک می‌کنند «مفهوم» محتوای شما را درک کند (مثلاً بفهمد این صفحه یک «مقاله» است، یک «محصول» است یا یک «دستور پخت»).

• تنظیمات عمومی: در Rank Math > Titles & Meta شما می‌توانید اسکیمای پیش‌فرض را برای انواع محتوا (مثل نوشته‌ها، برگه‌ها، محصولات) تنظیم کنید. برای مثال، تنظیم می‌کنید که تمام «نوشته‌ها» به صورت پیش‌فرض اسکیمای «Article» (مقاله) داشته باشند.
• تنظیمات در هر صفحه (قدرت اصلی): قدرت واقعی رنک مث در ویرایشگر نوشته است.
  1. وقتی در حال نوشتن یک پست هستید، در متا باکس رنک مث، به تب «Schema» بروید.
  2. شما می‌توانید اسکیمای پیش‌فرض را تغییر دهید (مثلاً این نوشته خاص، یک «Recipe» (دستور پخت) است).
  3. (در نسخه پرو) می‌توانید چندین اسکیما اضافه کنید (مثلاً یک مقاله که داخل آن اسکیمای «FAQ» (سوالات متداول) هم وجود دارد).
  4. رنک مث به طور خودکار فیلدهای لازم (مثل نام نویسنده، تاریخ انتشار و…) را پر می‌کند و شما می‌توانید جزئیات را تکمیل کنید.

ماژول آنالیز سئو (SEO Analysis) و بررسی وضعیت سایت

این ماژول یک ابزار ممیزی (Audit) سریع و داخلی در پیشخوان وردپرس شماست.

• کاربرد: با رفتن به Rank Math > SEO Analysis و زدن دکمه «Start Analysis»، رنک مث کل سایت شما را بر اساس ده‌ها فاکتور سئوی داخلی و فنی بررسی می‌کند.
• خروجی: به سایت شما یک امتیاز از ۱۰۰ می‌دهد و گزارش را به بخش‌های مختلف تقسیم می‌کند:
  • Basic SEO: بررسی موارد پایه مثل وجود تگ عنوان، توضیحات متا، تگ H1 و H2.
  • Advanced SEO: بررسی موارد فنی‌تر مثل وجود تگ کنونیکال، وضعیت ایندکس‌پذیری، و…
  • Performance: بررسی‌های اولیه سرعت (هرچند ابزارهایی مثل GTmetrix برای این کار دقیق‌تر هستند).
  • Security: بررسی‌های ساده امنیتی.
• چطور از آن استفاده کنیم؟

• 1. بعد از راه‌اندازی اولیه سایت، یک بار این آنالیز را اجرا کنید.
  2. لیست «Failed» (شکست‌خورده) و «Warning» (هشدار) را بررسی کنید.
  3. توصیه واقع‌بینانه: خودتان را درگیر گرفتن نمره ۱۰۰ نکنید! برخی از پیشنهادات ممکن است برای استراتژی شما مناسب نباشند. اما این ابزار برای پیدا کردن خطاهای بزرگ (مثل فراموش کردن توضیحات متا در صفحات مهم یا مشکلات ایندکس) عالی عمل می‌کند.

بخش سوم: تنظیمات عمومی (General Settings)

این بخش در Rank Math > General Settings شامل تنظیمات کلی و سراسری سایت است که روی ساختار URLها، فایل‌های سیستمی و تجربه کاربری تأثیر می‌گذارد.

تنظیمات لینک‌ها (Links): حذف پیشوند دسته‌بندی، Nofollow کردن لینک‌های خارجی و…

در این قسمت (تب «Links»)، تنظیمات مهمی برای مدیریت لینک‌های سایت وجود دارد که باید با دقت آن‌ها را پیکربندی کنیم:

• Strip Category Base (حذف پیشوند دسته‌بندی):
  • کاربرد: این گزینه پیشوند /category/ را از URL دسته‌بندی‌های شما حذف می‌کند. (مثلاً site.com/category/seo/ را به site.com/seo/ تبدیل می‌کند).
  • توصیه تجربی (مهم): صادقانه بگویم، من معمولاً توصیه نمی‌کنم این گزینه را فعال کنید. اگرچه URL را کوتاه‌تر می‌کند، اما می‌تواند دو مشکل ایجاد کند:
    1. تداخل فنی: اگر نام یک «نوشته» با نام یک «دسته‌بندی» یکی باشد، باعث تداخل و مشکل در باز شدن صفحات می‌شود.
    2. ساختار سیلویی (Silo): وجود /category/ به گوگل و کاربر کمک می‌کند که ساختار سلسله‌مراتبی سایت شما را بهتر درک کنند. حذف آن، ساختار سایت را «تخت» (Flat) می‌کند که همیشه به نفع سئو نیست.
• Nofollow External Links (Nofollow کردن لینک‌های خارجی):
  • کاربرد: به صورت خودکار به تمام لینک‌های خارجی (لینک‌هایی که به دامنه‌های دیگر می‌دهید) rel=”nofollow” اضافه می‌کند.
  • توصیه: این گزینه را فعال نکنید. این یک روش سئوی بسیار قدیمی است. لینک دادن به منابع معتبر و مرتبط (بدون Nofollow) یک سیگنال مثبت برای گوگل است و به اعتبار محتوای شما (E-E-A-T) کمک می‌کند. بهتر است فقط لینک‌های خاص (مانند لینک‌های تبلیغاتی یا افیلیت) را به صورت دستی Nofollow کنید.
• Open External Links in New Tab (باز کردن لینک‌های خارجی در تب جدید):
  • کاربرد: به طور خودکار target=”_blank” را به تمام لینک‌های خارجی اضافه می‌کند.
  • توصیه: این گزینه را حتماً فعال کنید. این کار از نظر تجربه کاربری (UX) عالی است. کاربر با کلیک روی لینک خارجی، سایت شما را ترک نمی‌کند و نرخ پرش (Bounce Rate) شما بیهوده افزایش نمی‌یابد.

تنظیمات مسیرهای راهنما (Breadcrumbs) و فعال‌سازی آن

مسیر راهنما یا Breadcrumb (مثل: خانه > بلاگ > سئو چیست؟) یکی از مهم‌ترین عناصر هم برای تجربه کاربری (UX) و هم برای سئو است.

• چرا حیاتی است؟
  1. برای کاربر (UX): به کاربر نشان می‌دهد دقیقاً در کجای ساختار سایت قرار دارد و به راحتی می‌تواند به سطوح بالاتر برگردد.
  2. برای گوگل (SEO): به گوگل کمک می‌کند ساختار سلسله‌مراتبی سایت شما را بفهمد و این مسیر را مستقیماً در نتایج جستجو (SERP) نمایش دهد که باعث افزایش نرخ کلیک (CTR) می‌شود.
• نحوه فعال‌سازی در رنک مث:

• 1. ابتدا باید از تب «Breadcrumbs» در تنظیمات عمومی، این قابلیت را روی «On» قرار دهید.
  2. در این بخش می‌توانید جداکننده (Separator Character)، لینک صفحه اصلی و… را سفارشی کنید.
  3. نکته بسیار مهم: فقط فعال کردن این گزینه کافی نیست. این کار فقط «تابع» بردکرامب را فعال می‌کند. شما (یا طراح سایتتان) باید کد PHP کوتاهی را که خود رنک مث ارائه می‌دهد، در فایل‌های قالب (Theme) خود (معمولاً در header.php یا single.php و page.php) قرار دهید تا در سایت نمایش داده شود.

• • استثنا: برخی قالب‌های مدرن و بهینه (مانند Astra, Kadence, GeneratePress) به صورت خودکار با رنک مث یکپارچه هستند و پس از فعال‌سازی، نیازی به افزودن کد دستی ندارند.

ویرایش فایل‌های robots.txt و .htaccess از پیشخوان رنک مث

رنک مث این امکان فوق‌العاده راحت (و البته حساس) را فراهم کرده که بدون نیاز به FTP یا دسترسی به هاست، دو فایل حیاتی سرور را مستقیماً از پیشخوان وردپرس ویرایش کنید.

• مکان: Rank Math > General Settings > Edit robots.txt و Edit .htaccess
• هشدار جدی (بر اساس تجربه): اینجا جایی است که باید با احتیاط کامل عمل کنیم.
  • فایل .htaccess: این فایل تنظیمات سرور شماست. اضافه کردن یک کاراکتر اشتباه یا یک خطای نگارشی کوچک در این فایل می‌تواند کل سایت شما را از دسترس خارج کند (خطای ۵۰۰ یا صفحه سفید مرگ).
  • فایل robots.txt: این فایل دستورالعمل شما برای ربات‌های گوگل است. یک دستور اشتباه (مانند Disallow: /) می‌تواند به گوگل بگوید که کل سایت شما را ایندکس نکند و باعث حذف تمام صفحات شما از نتایج جستجو شود.
• توصیه: قبل از ذخیره کردن هرگونه تغییری در این دو فایل، همیشه یک نسخه پشتیبان (Backup) از محتوای قبلی آن‌ها در یک فایل متنی روی کامپیوتر خود ذخیره کنید تا در صورت بروز مشکل، بتوانید به سرعت آن را بازگردانی کنید.

تنظیمات دسترسی (Role Manager) برای نویسندگان و ویراستاران

اگر یک سایت تیمی دارید (یعنی به جز شما، افراد دیگری با نقش‌های کاربری مختلف مثل «نویسنده» یا «ویراستار» در سایت فعالیت می‌کنند)، این ماژول برای شما حیاتی است. (ابتدا مطمئن شوید ماژول Role Manager از داشبورد رنک مث فعال باشد).

• مکان: Rank Math > Role Manager
• کاربرد: این بخش به شما (به عنوان مدیر یا Admin) اجازه می‌دهد تا دقیقاً مشخص کنید که هر نقش کاربری به کدام بخش‌ها و قابلیت‌های رنک مث دسترسی داشته باشد.
• چرا اینقدر مهم است؟ شما قطعاً نمی‌خواهید یک «نویسنده» به صورت اتفاقی تنظیمات اسکیمای یک محصول را تغییر دهد، یک برگه مهم را noindex کند، یا یک ریدایرکت اشتباه برای کل سایت تعریف کند.
• پیکربندی پیشنهادی (تجربی):
  • Administrator (مدیر کل): دسترسی کامل به همه‌چیز (Full Access).
  • Editor (ویراستار): دسترسی کامل به تنظیمات سئوی داخل نوشته‌ها (On-Page SEO) مانند ویرایش عنوان و متا، تغییر اسکیما، تنظیمات کنونیکال و همچنین دسترسی به ماژول ریدایرکت‌ها (برای مدیریت لینک‌های شکسته محتواها).
  • Author (نویسنده): دسترسی محدود. فقط باید بتواند کلمه کلیدی کانونی را تنظیم کند، آنالیز محتوا (امتیاز سئو و خوانایی) را ببیند و شاید فقط عنوان و متای نوشته خودش را ویرایش کند. دسترسی‌های فنی‌تر مانند تغییر وضعیت index/noindex یا تغییر نوع اسکیما باید از آن‌ها گرفته شود.

بخش چهارم: پیکربندی “عناوین و متا” (Titles & Meta)

این بخش در Rank Math > Titles & Meta شاید مهم‌ترین و مرکزی‌ترین بخش تنظیمات رنک مث باشد. در اینجا ما «الگوهای» (Templates) سراسری را تعریف می‌کنیم که به رنک مث می‌گوید چگونه عناوین سئو و توضیحات متای بخش‌های مختلف سایت (نوشته‌ها، دسته‌بندی‌ها، محصولات و…) را به صورت خودکار بسازد. این کار ضمن صرفه‌جویی فوق‌العاده در زمان، یکپارچگی ساختار سایت شما را تضمین می‌کند.

تنظیمات متای عمومی (Global Meta)

این تب (Global Meta) تنظیمات پایه‌ای و سراسری را مدیریت می‌کند که بر کل سایت اعمال می‌شود.

• Robots Meta: این مهم‌ترین تنظیم در این صفحه است. مطمئن شوید که تیک Index خورده باشد. اگر این گزینه به اشتباه روی Noindex تنظیم شود، به گوگل سیگنال می‌دهید که کل سایت شما را از نتایج جستجو حذف کند، که یک فاجعه سئویی است.
• Noindex Empty Category and Tag Archives: این یک گزینه بسیار مفید است. فعال کردن آن به رنک مث می‌گوید که به صورت خودکار دسته‌بندی‌ها و برچسب‌هایی را که هیچ پستی ندارند (و در نتیجه محتوای ضعیف یا Thin Content محسوب می‌شوند )، noindex کند.
• Separator Character (کاراکتر جداکننده): کاراکتری است که بین عنوان نوشته و نام سایت شما قرار می‌گیرد (مثلاً: آموزش سئو | وزیر سئو). من معمولاً از | (Pipe) استفاده می‌کنم چون هم تمیز است و هم کمترین فضای پیکسلی را در نتایج جستجو اشغال می‌کند.

تنظیمات سئوی محلی (Local SEO) و گراف دانش (Knowledge Graph)

این بخش مستقیماً با اعتبار و اعتماد سایت شما در ارتباط است. اطلاعاتی که اینجا وارد می‌کنید، به گوگل کمک می‌کند تا بفهمد شما (یا کسب‌وکارتان) «چه کسی» یا «چه چیزی» هستید.

• Person or Organization: ابتدا مشخص می‌کنید که این سایت نماینده یک شخص است یا یک سازمان/شرکت.
• Name & Logo: نام و لوگوی رسمی خود را وارد می‌کنید.
• تغذیه گراف دانش: این اطلاعات مستقیماً توسط گوگل برای ساختن «گراف دانش» (Knowledge Graph) – همان باکسی که هنگام جستجوی نام برندتان در کنار نتایج ظاهر می‌شود – استفاده می‌شود.
• اهمیت: پر کردن دقیق این بخش، به خصوص قرار دادن لینک صفحه «درباره ما» ، به گوگل کمک می‌کند تا سایت شما را به عنوان یک مرجع معتبر در زمینه کاری خود بشناسد و پایه‌های اعتماد (Trust) را می‌سازد.

بهینه‌سازی عناوین و متای نوشته‌ها، برگه‌ها و محصولات (Post Types)

اینجا قلب تنظیمات عناوین است. ما برای انواع مختلف محتوا (پست تایپ‌ها) مانند نوشته‌ها (Posts)، برگه‌ها (Pages) و محصولات (Products) الگو تعریف می‌کنیم.

• استفاده از متغیرها (Variables): رنک مث متغیرهایی مانند %title% (عنوان نوشته)، %sep% (جداکننده) و %sitename% (نام سایت) را ارائه می‌دهد.
• الگوی پیشنهادی من برای «عنوان نوشته» (Single Post Title):
  • %title% %sep% %sitename%
• الگوی پیشنهادی برای «توضیحات متای نوشته» (Single Post Description):
  • %excerpt% (خلاصه‌ای از نوشته)
• توصیه مهم تجربی: اگرچه استفاده از متغیر %excerpt% به عنوان یک «Fallback» (جایگزین پیش‌فرض) خوب است، اما من به شدت توصیه می‌کنم برای تمام مقالات و صفحات مهم خود، توضیحات متا را به صورت دستی بنویسید. توضیحات متا مثل ویترین تبلیغاتی شما در گوگل است و باید برای جذب کلیک بهینه شود.
• قانون طلایی عنوان‌نویسی: چه از الگو استفاده کنید و چه دستی بنویسید، عنوان شما باید خلاصه‌ای توصیفی و مفید از محتوا را ارائه دهد و به شدت از هرگونه اغراق، بزرگنمایی یا شوک‌آفرینی پرهیز کند.

تنظیمات متا برای دسته‌بندی‌ها و برچسب‌ها (Taxonomies)

نحوه مدیریت دسته‌بندی‌ها (Categories) و برچسب‌ها (Tags) تأثیر مستقیم بر بودجه خزش (Crawl Budget) و مشکلات محتوای تکراری دارد.

• دسته‌بندی‌ها (Categories):
  • این صفحات معمولاً صفحات «هاب» (Hub Pages) مهم در ساختار سیلویی سایت هستند.
  • Category Archives Robots Meta باید روی Index تنظیم شود.
  • الگوی عنوان می‌تواند %term% %sep% %sitename% باشد.
  • نکته کلیدی: برای دسته‌بندی‌های اصلی و مهم سایتتان، حتماً به صورت دستی یک عنوان و توضیحات متای جذاب و مفید بنویسید و به الگو اکتفا نکنید.
• برچسب‌ها (Tags):
  • توصیه قاطع (بر اساس تجربه): برای ۹۹٪ سایت‌ها، Tag Archives Robots Meta را روی Noindex تنظیم کنید.
  • چرا؟ صفحات برچسب در اکثر سایت‌ها بهینه‌سازی نمی‌شوند. آن‌ها به صفحاتی با محتوای ضعیف و مجموعه‌ای پراکنده از پست‌ها تبدیل می‌شوند که فقط بودجه خزش گوگل را هدر می‌دهند و ارزش خاصی برای کاربر ایجاد نمی‌کنند. مگر اینکه استراتژی بسیار خاص و پیشرفته‌ای برای تبدیل صفحات برچسب به لندینگ‌پیج‌های ارزشمند داشته باشید (که نادر است)، آن‌ها را noindex کنید.

پیکربندی صفحات بایگانی نویسنده و تاریخ (Archives)

این تنظیمات مربوط به صفحاتی است که وردپرس به صورت خودکار بر اساس تاریخ انتشار یا نام نویسنده ایجاد می‌کند.

• بایگانی تاریخ (Date Archives):
  • Date Archives Robots Meta را حتماً روی Noindex تنظیم کنید.
  • چرا؟ صفحه‌ای که تمام مقالات «آبان ۱۴۰۴» را لیست می‌کند، هیچ ارزش منحصر به فردی برای کاربر در گوگل ندارد و مصداق بارز محتوای ضعیف (Thin Content) است.
• بایگانی نویسنده (Author Archives):
  • این مورد بستگی به ساختار سایت شما دارد:
  • سایت تک-نویسنده: اگر شما تنها نویسنده سایت هستید، صفحه بایگانی نویسنده (/author/hossein/) عملاً یک کپی از صفحه اصلی بلاگ شماست. برای جلوگیری از محتوای تکراری، آن را Noindex کنید.
  • سایت چند-نویسنده (تیمی یا خبری): اگر چندین نویسنده دارید، این صفحات می‌توانند برای ساخت E-E-A-T (نشان دادن تخصص نویسندگان ) بسیار ارزشمند باشند. در این حالت، آن را Index بگذارید، اما مطمئن شوید که قالب سایت شما در این صفحات، بیوگرافی کامل نویسنده، لینک شبکه‌های اجتماعی و تخصص او را نمایش می‌دهد.

بخش پنجم: تنظیمات پیشرفته نقشه سایت (Sitemap Settings)

نقشه سایت (Sitemap) پرونده‌ای است که شما به گوگل می‌دهید تا ساختار سایت شما را بشناسد. این یک «فاکتور رتبه‌بندی» (Ranking Factor) نیست، اما ابزار اصلی شما برای اطلاع‌رسانی به گوگل در مورد صفحات مهم سایت (و سرعت اطلاع‌رسانی محتوای جدید) است. مدیریت صحیح آن مستقیماً بر بودجه خزش (Crawl Budget) و اطمینان از ایندکس شدن محتوای ارزشمند شما تأثیر می‌گذارد.

تنظیمات عمومی نقشه سایت (تعداد لینک‌ها و…)

این تنظیمات در Rank Math > Sitemap Settings > General قرار دارند و رفتار کلی تمام نقشه‌های سایت شما را تعیین می‌کنند:

• Links per Sitemap (تعداد لینک‌ها در هر نقشه سایت):
  • گوگل به طور رسمی تا ۵۰,۰۰۰ URL در هر فایل نقشه سایت را پشتیبانی می‌کند. اما رنک مث به صورت هوشمندانه و پیش‌فرض، این عدد را روی ۲۰۰ تنظیم کرده است.
  • توصیه تجربی (مهم): این عدد ۲۰۰ را تغییر ندهید و زیاد نکنید!
  • چرا؟ وقتی شما یک پست جدید منتشر می‌کنید، فقط فایل نقشه سایت مربوطه (مثلاً post-sitemap-1.xml) به‌روزرسانی می‌شود. اگر این فایل فقط ۲۰۰ لینک داشته باشد، هم سرور شما فشار کمتری تحمل می‌کند و هم گوگل سریع‌تر متوجه تغییر می‌شود. اگر این فایل ۵۰,۰۰۰ لینک داشت، پردازش مجدد آن توسط ربات‌های گوگل بسیار زمان‌برتر و سنگین‌تر بود. این یک بهینه‌سازی عالی برای بودجه خزش است.
• Images in Sitemaps (تصاویر در نقشه سایت):
  • حتماً این گزینه را فعال نگه دارید. این کار باعث می‌شود تصاویر شاخص (و گاهی تصاویر داخل محتوا) در نقشه سایت شما گنجانده شوند، که برای سئوی تصاویر (Google Images Search) فوق‌العاده مفید است.
• Ping Search Engines (اطلاع‌رسانی به موتورهای جستجو):
  • این گزینه را فعال بگذارید. با فعال بودن آن، هر بار که محتوای شما (پست، برگه و…) منتشر یا به‌روزرسانی می‌شود، رنک مث به طور خودکار یک «پینگ» (اطلاع‌رسانی) به گوگل و بینگ می‌فرستد تا سریع‌تر برای خزش و ایندکس صفحه جدید اقدام کنند.

مدیریت نقشه‌های سایت (پست‌ها، دسته‌بندی‌ها، تصاویر، ویدئوها)

در داشبورد تنظیمات نقشه سایت، شما می‌توانید دقیقاً مشخص کنید که برای کدام «انواع محتوا» (Post Types) و «طبقه‌بندی‌ها» (Taxonomies) نقشه سایت جداگانه ساخته شود.

• Post Types (انواع محتوا):
  • نوشته‌ها (Posts) و برگه‌ها (Pages): حتماً باید فعال باشند. این‌ها محتوای اصلی سایت شما هستند.
  • محصولات (Products): اگر سایت فروشگاهی (ووکامرس) دارید، فعال بودن این گزینه حیاتی است.
  • رسانه (Media / Attachments): توصیه قاطع: این گزینه را حتماً غیرفعال کنید. وردپرس به صورت پیش‌فرض برای هر عکسی که آپلود می‌کنید، یک «صفحه پیوست» (Attachment Page) جداگانه می‌سازد (مثلاً site.com/my-post/my-image/). این صفحات هیچ محتوایی جز خود عکس ندارند و از نظر گوگل مصداق بارز «محتوای ضعیف» (Thin Content) هستند. ایندکس شدن آن‌ها به سئوی شما آسیب می‌زند. (بهترین کار، ریدایرکت کردن این صفحات از طریق تنظیمات عمومی رنک مث است، اما حذف آن‌ها از نقشه سایت اولین قدم ضروری است).
• Taxonomies (طبقه‌بندی‌ها):
  • دسته‌بندی‌ها (Categories): فعال باشند. صفحات دسته‌بندی، صفحات «هاب» (Hub Pages) مهم شما هستند و باید ایندکس شوند.
  • برچسب‌ها (Tags): همانطور که در بخش «عناوین و متا» گفتم، اگر استراتژی خاصی برای بهینه‌سازی صفحات برچسب ندارید (که ۹۹٪ سایت‌ها ندارند)، آن‌ها را noindex کنید. وقتی صفحه‌ای noindex می‌شود، رنک مث به طور خودکار آن را از نقشه سایت هم حذف می‌کند. پس اگر آن‌ها را Noindex کرده‌اید، مطمئن شوید تیک این بخش هم برداشته شده باشد.
• نقشه سایت ویدئو (Video Sitemap – نسخه Pro):
  • اگر در سایت خود ویدئوهای زیادی (که خودتان میزبان آن‌ها هستید یا از یوتیوب Embed کرده‌اید) استفاده می‌کنید، فعال‌سازی این ماژول در نسخه پرو به گوگل کمک می‌کند تا آن‌ها را به عنوان «نتیجه ویدئویی» (Video Snippet) در نتایج جستجو نمایش دهد.

چگونه پست‌های خاص را از نقشه سایت حذف کنیم؟

گاهی اوقات صفحاتی در سایت داریم که نمی‌خواهیم در نقشه سایت باشند، اما لزوماً نمی‌خواهیم noindex هم باشند (مثلاً صفحات تشکر از خرید، یا لندینگ‌پیج‌های خاص یک کمپین). رنک مث دو راه ساده برای این کار ارائه می‌دهد:

• روش اول: از طریق تنظیمات سراسری (Exclude Posts):
  • در Rank Math > Sitemap Settings، داخل تنظیمات هر بخش (مثلاً «Posts»)، گزینه‌ای به نام Exclude Posts وجود دارد.
  • شما باید «شناسه» (ID) آن نوشته یا برگه را در این فیلد وارد کنید.
  • نکته: این روش کمی دست‌وپاگیر است چون باید ID پست را پیدا کنید و برای مدیریت تعداد زیاد مناسب نیست.
• روش دوم: از طریق ویرایشگر نوشته (بهترین و ساده‌ترین روش):
  • این روشی است که ما در عمل استفاده می‌کنیم.
  • به صفحه «ویرایش» همان نوشته یا برگه‌ای بروید که می‌خواهید آن را حذف کنید.
  • در پایین صفحه، به «متا باکس رنک مث» (Rank Math Meta Box) بروید.
  • روی تب «Advanced» (پیشرفته) کلیک کنید.
  • در بخش «Robots Meta»، اگر تیک Noindex را بزنید، رنک مث به صورت خودکار آن صفحه را از نقشه سایت نیز حذف می‌کند (چون صفحه‌ای که Noindex است، نباید در نقشه سایت باشد).
  • اما اگر می‌خواهید صفحه Index بماند ولی فقط در نقشه سایت نباشد، به دنبال گزینه‌ای به نام «Exclude from Sitemap» در همین تب Advanced بگردید و آن را فعال کنید.

بخش ششم: چگونه از Rank Math در نوشته‌ها استفاده کنیم؟ (سئوی محتوا)

وقتی رنک مث را نصب و پیکربندی کردید، ۹۰٪ کار فنی تمام شده است. حالا کار اصلی، یعنی «تولید محتوا»، شروع می‌شود. «متا باکس» (Meta Box) رنک مث که در پایین یا کنار ویرایشگر نوشته‌ها (گوتنبرگ یا کلاسیک) ظاهر می‌شود، ابزار راهنمای روزانه شما برای سئوی محتوا (On-Page SEO) است.

درک امتیاز سئو (SEO Score) و تحلیل خوانایی (Readability)

رنک مث در متا باکس خود دو امتیاز اصلی به شما می‌دهد:

1. امتیاز سئو (SEO Score – از ۱۰۰):
   • این امتیاز، یک چک‌لیست فنی بر اساس «کلمه کلیدی کانونی» (Focus Keyword) شماست.
   • مواردی مثل: وجود کلمه کلیدی در عنوان، متا، URL، استفاده از آن در زیرعنوان‌ها (H2, H3)، تراکم کلمه کلیدی، لینک‌های داخلی و خارجی، و وجود متن جایگزین (Alt) در تصاویر را بررسی می‌کند.
   • نگاه من به این امتیاز: این یک «راهنما» است، نه «قانون». به شما کمک می‌کند تا مطمئن شوید اصول اولیه سئوی داخلی را فراموش نکرده‌اید.
2. تحلیل خوانایی (Readability):
   • این بخش، که اغلب نادیده گرفته می‌شود، به همان اندازه (و شاید بیشتر از) امتیاز سئو اهمیت دارد.
   • رنک مث (مشابه Yoast) محتوای شما را از نظر «تجربه کاربری» (UX) بررسی می‌کند: آیا جملات شما خیلی طولانی است؟ آیا پاراگراف‌ها بیش از حد بلند هستند؟ آیا از افعال مجهول زیاد استفاده کرده‌اید؟
   • این تحلیل مستقیماً به کیفیت و «خوانایی» متن شما کمک می‌کند. یک محتوای خوب و ویرایش شده که مشکلات املایی یا نگارشی نداشته باشد ، باعث می‌شود خواننده احساس رضایت کند و به شما اعتماد کند.

انتخاب و بهینه‌سازی کلمات کلیدی کانونی (Focus Keywords)

در تب «General» متا باکس، اولین و مهم‌ترین فیلد، «Focus Keyword» (کلمه کلیدی کانونی) است.

• کلمه کلیدی کانونی چیست؟ این همان عبارتی است که شما انتظار دارید کاربر آن را در گوگل جستجو کند تا به صفحه شما برسد.
• چگونه از آن استفاده کنیم؟
  1. انتخاب (بر اساس قصد کاربر): قبل از شروع نوشتن، کلمه کلیدی اصلی را بر اساس «قصد کاربر» (User Intent) انتخاب کنید.
  2. تنظیم در رنک مث: آن را در فیلد کلمه کلیدی کانونی وارد کنید. (رنک مث رایگان تا ۵ کلمه کلیدی را پشتیبانی می‌کند که برای پوشش عبارات هم‌خانواده عالی است).
  3. بهینه‌سازی: حالا رنک مث تمام تحلیل‌های خود را بر اساس این کلمه انجام می‌دهد و به شما می‌گوید که آیا عنوان، متا، URL و بدنه محتوای شما با این کلمه «همسو» (Relevant) هست یا نه.
• نکته مهم (دیدگاه سئو معنایی): هدف، تکرار بیش از حد کلمه کلیدی (Keyword Stuffing) نیست. هدف این نیست که صرفاً برای موتور جستجو بنویسیم یا به تعداد کلمه خاصی برسیم. هدف این است که به رنک مث «تمرکز» محتوا را اعلام کنیم تا به ما کمک کند یک محتوای جامع و متمرکز بر نیاز مخاطب بنویسیم.

تحلیل محتوا: اشتباهات رایج در سبز کردن چراغ‌های رنک مث

اینجا جایی است که تجربه عملی اهمیت پیدا می‌کند. بزرگترین اشتباهی که می‌بینم افراد مرتکب می‌شوند، «وسواس سبز کردن» تمام چک‌لیست رنک مث است.

• اشتباه رایج: نویسنده آنقدر کلمه کلیدی را در متن تکرار می‌کند یا ساختار جملات را به زور تغییر می‌دهد تا فقط آن چراغ سبز شود.
• نتیجه چه می‌شود؟ یک محتوای رباتیک، غیرطبیعی و غیرمفید که در درجه اول برای موتور جستجو نوشته شده است ، نه برای انسان.
• واقعیت چیست؟
  • مثال تراکم کلمات (Keyword Density): اگر رنک مث می‌گوید تراکم کلمه کلیدی شما کم است، اما اضافه کردن دوباره آن به متن، جمله را خراب می‌کند، این کار را نکنید! گوگل امروز بر اساس «مفاهیم» و «روابط معنایی» کار می‌کند، نه شمارش کلمات.
  • مثال طول محتوا (Content Length): اگر رنک مث بر اساس رقبا می‌گوید محتوای شما کوتاه است، اما شما حس می‌کنید پاسخ کاربر را به طور کامل و جامع داده‌اید ، نیازی نیست محتوا را بیهوده طولانی کنید. نوشتن بر اساس تعداد کلمات مشخص، یک تصور اشتباه است.
• قانون طلایی من: از چک‌لیست رنک مث به عنوان «یادآور» استفاده کنید، اما همیشه اولویت اول شما «مخاطب» و «ارائه ارزش واقعی» باشد. محتوای شما باید «People-first» باشد.

افزودن و مدیریت اسکیمای اختصاصی (FAQ, Review و…) برای هر صفحه

این یکی از قدرتمندترین قابلیت‌های رنک مث است که مستقیماً در ویرایشگر نوشته قرار دارد.

1. در متا باکس رنک مث، روی تب «Schema» کلیک کنید.
2. به صورت پیش‌فرض، اسکیمایی که در تنظیمات سراسری (مثلاً «Article» برای نوشته‌ها) تعریف کرده‌اید، اینجا نمایش داده می‌شود.
3. روی «Schema Generator» کلیک کنید.
4. حالا می‌توانید اسکیماهای دیگر را به این صفحه اضافه کنید.

• مثال‌های کاربردی:
  • اسکیمای FAQ (سوالات متداول): اگر در انتهای مقاله خود بخش پرسش و پاسخ دارید، از این اسکیما استفاده کنید تا شانس نمایش سوالات در نتایج گوگل را داشته باشید. این به پوشش جامع موضوع کمک می‌کند.
  • اسکیمای Review (نقد و بررسی): اگر در حال نقد یک محصول یا خدمت هستید، با این اسکیما می‌توانید امتیاز (مثلاً ۴.۵ از ۵ ستاره) را به گوگل اعلام کنید. این کار به نمایش تجربه واقعی شما و جلب اعتماد کمک می‌کند.
  • (نسخه Pro): دسترسی به اسکیماهای پیشرفته‌تری مثل دستور پخت (Recipe)، دوره آموزشی (Course)، رویداد (Event) و… نیز باز می‌شود.

تنظیمات تب Social (پیش‌نمایش شبکه‌های اجتماعی)

این تب مشخص می‌کند که وقتی لینک این نوشته در شبکه‌های اجتماعی (مثل تلگرام، توییتر یا فیسبوک) به اشتراک گذاشته می‌شود ، چه شکلی به نظر برسد.

• چرا مهم است؟ پیش‌نمایش جذاب، شانس کلیک و اشتراک‌گذاری مجدد را به شدت بالا می‌برد.
• قابلیت‌های کلیدی:
  • Edit Snippet: با کلیک بر روی این دکمه، می‌توانید عنوان، توضیحات و تصویر را فقط برای شبکه‌های اجتماعی سفارشی کنید.
  • عنوان (Social Title): عنوان سئوی شما باید توصیفی و مفید باشد و از اغراق پرهیز کند. اما در عنوان شبکه‌های اجتماعی، می‌توانید کمی «جذاب‌تر» بنویسید (البته همچنان صادقانه) تا تشویق به کلیک کنید.
  • تصویر (Social Image): به صورت پیش‌فرض، رنک مث از تصویر شاخص (Featured Image) استفاده می‌کند. اما بهترین کار، طراحی یک تصویر اختصاصی برای شبکه‌های اجتماعی (مثلاً با ابعاد ۱۲۰0 در ۶۳0 پیکسل) و آپلود آن در این بخش است تا مطمئن شوید محتوای شما به بهترین شکل نمایش داده می‌شود.

مقایسه Rank Math رایگان و نسخه Pro (آیا ارتقا لازم است؟)

این یکی از سوالات پرتکراری است که همیشه در مشاوره‌ها از من پرسیده می‌شود. واقعیت این است که نسخه رایگان رنک مث به تنهایی از نسخه پولی بسیاری از افزونه‌های سئوی دیگر کامل‌تر است. اما نسخه پرو (Pro) قابلیت‌های بسیار تخصصی و پیشرفته‌ای را باز می‌کند که برای کسب‌وکارهای جدی‌تر، سایت‌های فروشگاهی بزرگ، یا متخصصان سئو که چندین سایت را مدیریت می‌کنند، بسیار کاربردی است.

امکانات کلیدی که فقط در نسخه پرو وجود دارد (مانند ردیابی کلمات کلیدی)

اگر بخواهیم تفاوت‌های کلیدی و چیزهایی که واقعاً ارزش پرداخت هزینه را دارند بررسی کنیم، موارد زیر مهم‌ترین‌ها هستند:

• ژنراتور اسکیمای پیشرفته (Advanced Schema Generator):
  • این بزرگترین مزیت نسخه پرو است. در نسخه رایگان شما به اسکیماهای پایه (مثل مقاله، محصول، کسب‌وکار محلی) دسترسی دارید. اما در نسخه پرو، شما به مجموعه‌ای کامل از اسکیماها (مانند دستور پخت، رویداد، دوره آموزشی، نقد و بررسی پیشرفته، سوالات متداول، ویدئو و…) دسترسی دارید.
  • مهم‌تر از آن، قابلیت ساخت اسکیمای سفارشی (Custom Schema) و همچنین وارد کردن (Import) اسکیما از سایت‌های دیگر است. این قابلیت برای پیاده‌سازی E-E-A-T و متمایز شدن در نتایج جستجو حیاتی است.
• ردیابی رتبه کلمات کلیدی (Keyword Rank Tracker):
  • شما می‌توانید کلمات کلیدی مهم خود را به افزونه بدهید تا رتبه آن‌ها را در نتایج جستجوی گوگل رصد کند و گزارش آن را مستقیماً در پیشخوان وردپرس نمایش دهد.
  • نظر صادقانه من: اگرچه این ابزار کار راه انداز است، اما هرگز جایگزین ابزارهای تخصصی و پولی ردیابی رتبه (مثل Ahrefs یا SEMrush) نمی‌شود. اما برای یک بررسی سریع و دم‌دستی، بسیار مفید است.
• ماژول Content AI (هوش مصنوعی محتوا):
  • این ماژول محتوای شما را با رقبای برتر در نتایج جستجو مقایسه می‌کند و پیشنهادهای عملی برای بهبود ارائه می‌دهد (مانند تعداد کلمات پیشنهادی، کلمات کلیدی معنایی (LSI) که باید استفاده کنید، تعداد لینک‌ها و…). این ماژول برای کمک به کسب «اعتبار موضوعی» (Topical Authority) بسیار ارزشمند است. (البته این قابلیت در نسخه رایگان هم با اعتبار (Credit) محدود وجود دارد، اما در نسخه پرو اعتبار بیشتری در دسترس است).
• سئوی پیشرفته ووکامرس (Advanced WooCommerce SEO):
  • اگر فروشگاه اینترنتی جدی دارید، نسخه پرو قابلیت‌های بسیار پیشرفته‌تری برای بهینه‌سازی صفحات محصول، حذف پیشوندهای غیرضروری ووکامرس و پیاده‌سازی اسکیمای محصول غنی‌تر (Rich Product Schema) ارائه می‌دهد.
• نقشه‌های سایت تخصصی (Video & News Sitemaps):
  • اگر یک سایت خبری هستید و می‌خواهید در Google News ایندکس شوید، یا اگر محتوای ویدیویی زیادی تولید می‌کنید، نسخه پرو به طور خودکار نقشه‌های سایت جداگانه (News Sitemap و Video Sitemap) می‌سازد که برای ایندکس شدن سریع در این بخش‌های گوگل ضروری است.

چه زمانی نسخه رایگان کافی است؟ (توصیه صادقانه)

حالا بیایید واقع‌بین باشیم. من همیشه طرفدار استفاده بهینه از ابزارها هستم و معتقدم نباید بیهوده هزینه کرد.

اگر شما یکی از این گروه‌ها هستید، نسخه رایگان رنک مث برای شما کاملاً کافی است:

1. وبلاگ‌نویسان و سایت‌های محتوایی استاندارد:
   • اگر تمرکز اصلی شما روی نوشتن «مقاله» (Article) است، نسخه رایگان تمام نیازهای شما را پوشش می‌دهد. ماژول ریدایرکت، مانیتور ۴۰۴، اسکیمای مقاله، نقشه سایت و آنالیز محتوا در نسخه رایگان فوق‌العاده قدرتمند هستند.
2. کسب‌وکارهای کوچک و سایت‌های شرکتی (Brochure Sites):
   • اگر سایتی برای معرفی خدمات یا شرکت خود دارید (که عمدتاً از «برگه‌ها» یا Pages تشکیل شده) و نیاز به اسکیماهای پیچیده (مثل دستور پخت یا دوره آموزشی) ندارید، نسخه رایگان به خوبی کار شما را راه می‌اندازد. ماژول سئوی محلی (Local SEO) رایگان آن نیز برای این نوع کسب‌وکارها عالی است.
3. افرادی که تازه شروع کرده‌اند:
   • اگر در ابتدای مسیر سئو هستید، امکانات نسخه پرو ممکن است شما را گیج کند. بهتر است ابتدا روی اصول اولیه که در نسخه رایگان ارائه شده (مانند مدیریت لینک‌های شکسته، نوشتن عنوان و متای مناسب، و درک تحلیل محتوا) مسلط شوید.
4. کسانی که از ابزارهای جایگزین استفاده می‌کنند:
   • اگر شما همین حالا اشتراک ابزارهایی مثل Ahrefs (برای ردیابی کلمات) و SurferSEO یا Frase (برای Content AI) را دارید، بخش بزرگی از مزیت‌های نسخه پرو برای شما تکراری خواهد بود و نیازی به پرداخت هزینه مجدد نیست.

خلاصه توصیه من: با نسخه رایگان شروع کنید. این نسخه به تنهایی یک مجموعه ابزار کامل سئو است. فقط زمانی به فکر ارتقا به نسخه Pro باشید که به صورت عملی به یکی از امکانات پیشرفته آن (خصوصاً ژنراتور اسکیمای پیشرفته یا سئوی تخصصی ووکامرس) نیاز پیدا کنید.

جمع‌بندی آموزش افزونه رنک مث

اگر بخواهیم یک جمع‌بندی کوتاه و کاربردی داشته باشیم، افزونه رنک مث (Rank Math) بدون شک یکی از کامل‌ترین و سبک‌ترین ابزارهای سئو برای وردپرس است. ما در این راهنما سعی کردیم یک نقشه راه کامل، از صفر تا صد، ارائه دهیم: از راه‌اندازی ۵ دقیقه‌ای با ویزارد شروع کردیم، به پیکربندی ماژول‌های حیاتی مانند ریدایرکت‌ها، مانیتور ۴۰۴ و اسکیما پرداختیم، و تنظیمات اساسی «عناوین و متا» و «نقشه سایت» را برای بهترین بهینه‌سازی بررسی کردیم.

در نهایت، یاد گرفتیم که چطور در هر نوشته از تحلیل‌های رنک مث به عنوان یک «دستیار هوشمند» استفاده کنیم.

بزرگترین توصیه‌ای که بر اساس تجربه می‌توانم به شما بکنم این است: هرگز کیفیت محتوا، روان بودن متن و پاسخگویی به نیاز کاربر را فدای «سبز کردن» تمام چراغ‌های این افزونه نکنید. از رنک مث به عنوان یک راهنما برای پوشش دادن اصول فنی استفاده کنید، اما همیشه اولویت اول شما «خواننده» باشد.